Opschalen in de bouw is taai. De sector is conservatief, innovaties stranden vaak op trage besluitvorming, risicoaversie en lange productcycli. Toch weten scale-ups als Spotr, Villari en Solarix door te breken. Hoe overwinnen zij de barrières? Wat drijft hen?

De komende jaren moet de bouw minstens dubbel zo veel werk verzetten als de sector nu aankan. De productiviteit moet flink opgeschroefd worden, zegt de ervaren directeur van het innovatiecentrum TKI Bouw en Techniek, William van Niekerk. "We kunnen nog zoveel leren van de industrie."

De bouw van woningen moet versnellen. Daarom zijn in het hele land 'versnellingstafels' opgezet, om knelpunten op te lossen. Cobouw voert gesprekken met de mensen achter deze overlegstructuur. Dit keer aan tafel: Nicole Maarsen, bestuurlijk aanjager Innovatie en Opschalingsprogramma (IOP) Woningbouw. "Om een industriële bouwstroom van enige omvang te krijgen, moet ook het voortraject slimmer worden."

De oprukkende digitalisering vraagt om andere vaardigheden in de bouw. Daar moet je op inspelen, maar meer IT moet niet ten koste gaan van de bouwkundige kennis, waarschuwt een aantal aannemers.

Elk jaar passeren talloze veelbelovende innovaties de revue, maar slechts een klein deel wordt een succes. Een terugblik op enkele spraakmakende vernieuwingen.

Om te kunnen voldoen aan de doelstellingen van het Klimaatakkoord moet Nederland vaart maken met de energietransitie. Daarvoor is onder andere een gestage uitbreiding van het elektriciteitsnet nodig. Advies- en ingenieursbureau Antea Group kijkt samen met netbeheerders, aannemers en overheden hoe dit veilig en efficiënt kan plaatsvinden. Mark van Esterik, adviesgroepmanager Milieu & Energie Oost, vertelt hoe de inzet van ArcGIS helpt bij de planning en uitvoering hiervan.

Of het nou mag van de baas of niet; er zijn waarschijnlijk weinig mensen met een kantoorbaan die nog nooit ChatGPT hebben gebruikt op het werk. Maar hoe zet je chatbots zo in dat ze echt tijdwinst opleveren? Cobouw vroeg vier experts om tips. En die zijn niet alleen handig voor kantoorpersoneel.

Ze praten met u, de bruggen, viaducten, woningen, installaties en machines die u beheert. Hoort u wat ze zeggen? Bouwers en installateurs verzamelen al volop data. "We willen af van het idee dat onderhoud pas nodig is zodra er iets misgaat."

Digitalisering gaat niet zonder grote veranderingen en dat is een uitdaging in een sector die risico's zoveel mogelijk uit de weg gaat. Maar de bouw kan niet meer om verandering heen, ziet Anita van Dekken, directeur Digitalisering & Transformatie Bouw en Techniek bij Heijmans.

De bouw moet versnellen. Honderdduizenden woningen erbij, de bestaande woningvoorraad verduurzamen en flinke achterstanden in de infrastructuur wegwerken. De ambities zijn groter dan ooit, maar steeds vaker luidt de vraag: wie gaat het doen?