Met ArcGIS Online worden niet alleen de infrastructuur en het tracé in beeld gebracht, maar ook gevolgen voor de leefbaarheid, bereikbaarheid en verkeersveiligheid. “ArcGIS is veel meer dan een tekentool”, vertelt Rob Zutt, ontwerpleider bij Haskoning. “Het is een platform dat data, ontwerp en communicatie samenbrengt.”

Zutt is binnen de afdeling Regionale Ontwikkeling en Infrastructuur verantwoordelijk voor het ontwerp van wegen in infrastructurele projecten. “Ik ben begonnen als  ontwerper, en op een gegeven moment ben ik me vooral gaan bezighouden met de integrale aanpak van ontwerpen.” Binnen het project De Vlietlijn werkt Zutt met een multidisciplinair team. “Wat we hier doen is echt een teamprestatie”, benadrukt hij. “Collega’s kijken verder dan hun eigen verantwoordelijkheden en zijn voortdurend op zoek naar nieuwe methoden om het ontwerp en de gevolgen daarvan in beeld te brengen.”

Project De Vlietlijn

De toepassing van ArcGIS Online binnen het project kwam voort uit een verzoek van de gemeente Den Haag. “Normaal gesproken delen we ontwerpen als CAD-bestand, maar de gemeente vroeg om het via ArcGIS beschikbaar te maken”, legt Zutt uit. “Dit platform maakt het mogelijk om ontwerpdata direct te koppelen aan hun eigen geografische systemen.”

Het voordeel is groot, vindt Zutt. “We hebben nu één plek in de cloud waar de laatste stand van zaken staat”, legt hij uit. “Die informatie delen we met de opdrachtgever én binnen ons projectteam. Op die manier praat je altijd over hetzelfde ontwerp.”

ArcGIS fungeert dus als centrale, digitale omgeving waarin alle informatie samenkomt. “Het platform put uit allerlei bronnen: luchtfoto’s, eigendomsgrenzen, bebouwingsdata ondergrondse infra etc.”, legt Zutt uit. “Doordat je al die lagen kunt combineren, zie je precies hoe het ontwerp zich verhoudt tot de bestaande situatie. Als je daar bijvoorbeeld een boomeffect analyse aan toevoegt kun je beoordelen of bomen binnen 10 jaar aan vervanging toe zijn, en of het dan wel noodzakelijk is om daar in het ontwerp rekening mee te houden.”

Samenwerking verbeteren

Daarnaast maakt ArcGIS het eenvoudig om ontwerpvarianten te vergelijken én de samenwerking te verbeteren. “Als we naar een nieuwe ontwerpfase gaan, bevriezen we de oude versie”, aldus Zutt. “Je kunt verschillende lagen aan- of uitzetten om direct te zien wat er is veranderd. Op die manier kun je in overleggen laten zien wat er wél of juist niet is aangepast. Projectleiders, omgevingsmanagers en technisch managers hebben allemaal toegang tot deze viewers en werken met dezelfde actuele data. Dat scheelt veel afstemming en het maakt de samenwerking een stuk efficiënter.”

Van 2D naar 3D

Naast 2D-ontwerpen werkt het projectteam ook met een 3D-omgevingsmodel (Autodesk Infraworks). “De bebouwing van Cyclomedia importeren we in het model en hieraan koppelen we de ArcGIS-data”, vertelt Zutt.  

De visuele informatie zorgt er volgens Zutt zeker voor dat opdrachtgevers, stakeholders en bewoners de nieuwe situatie beter begrijpen dan wanneer er ‘slechts’ een technische tekening wordt getoond met uitleg. “Samen kijken we letterlijk naar mogelijke oplossingen en keuzes in het ontwerp die ten goede komen aan de bereikbaarheid, leefbaarheid en verkeersveiligheid. Zodat we uiteindelijk de best mogelijke inpassing van de tramverbinding en inrichting van het hele tracé realiseren.”

Leefbaarheid in beeld

Volgens Zutt draagt ArcGIS tevens bij aan bewustwording rond leefbaarheid. “Je ziet nu het grotere plaatje. Doordat je het ontwerp binnen een bredere context plaatst, word je je bewuster van de omgeving waarin je werkt.” Het platform helpt ontwerpers bovendien om breder te kijken. “Je kijkt niet meer alleen naar het technische ontwerp, maar ook naar de impact op andere disciplines –groen, water of geluid.”

De ervaring met de Vlietlijn smaakt naar meer, knikt Zutt. “Voor mij was dit de eerste keer dat we ArcGIS op deze schaal gebruikten. Voor toekomstige grote projecten willen we dit voortaan standaard meenemen. Het biedt veel transparantie: iedereen kan in één omgeving zien hoe een ontwerp eruit komt te zien, en dat is precies wat overheden en opdrachtgevers steeds vaker verlangen.”

Zutt vergelijkt ArcGIS onder meer met Google Maps, maar dan veel krachtiger: “Je plakt je ontwerp erin, en iedereen kan meekijken. ArcGIS gaat echter veel verder, want ook de financiële kant wordt inzichtelijk. Als je bijvoorbeeld weet hoeveel vierkante meter fietspad je ontwerpt, kun je meteen een kostenraming maken. Zo krijg je sneller inzicht in de financiële impact van ontwerpkeuzes.” Voor Zutt is de conclusie helder: “Met behulp van ArcGIS helpen we projecten zoals de Vlietlijn niet alleen technisch, maar ook in de samenwerking verder, en dat maakt het werk interessanter en completer.”

Dit artikel is gesponsord door Esri.