Veel bouwbedrijven houden zich bezig met duurzaamheid, maar het woord duurzaamheid zorgt ook wel eens voor misvattingen. De Haan: “Het gaat dan al heel gauw over de energierekening. Dat is ook belangrijk, maar duurzaamheid is veel breder. Bij bouwen is het belangrijk dat het productieproces in de fabriek zo efficiënt mogelijk verloopt en dat je het aantal transportbewegingen minimaliseert om zodoende de uitstoot van CO2 te verminderen. Daarbij draait het om vragen als: hoe toekomstbestendig zijn gebouwen, hoe gezond zijn ze, voelen we ons er prettig in? Dat is allemaal duurzaamheid.”
Tussen droom en daad staan wetten in de weg
Circulair bouwen is een kwestie van alle neuzen dezelfde kant op krijgen en samenwerken. Volgens Bas de Haan begint het bij de overheid. “Aan de ene kant horen we: in 2050 mag er alleen nog maar circulair worden gebouwd. Aan de andere kant staat allerlei wetgeving dat in de weg. Daarom zijn wij samen met twee andere prefabbouwers een lobby gestart. De bedoeling is dat de regering circulair bouwen gaat stimuleren."
Afspraken met verschillende partijen
"Toeleveranciers zijn ook belangrijke samenwerkingspartners," vervolgt de Haan. "Zij hebben zicht op materialen en nieuwe ontwikkelingen maar ze moeten ook aangeven wat zij met de materialen kunnen als een gebouw wordt ‘teruggeleverd’. Tot nu toe werden de problemen in de keten vooruitgeschoven. Als je als bouwbedrijf de bouwmaterialen eenmaal had gekocht, moest je maar zien wat je er verder mee deed. De toeleverancier was er zogezegd lekker van af. Bij circulair bouwen is dat anders. Wij maken afspraken met verschillende partijen. Naast de overheid en toeleveranciers spelen ontwerpers en architecten een voorname rol. Wie zich realiseert dat een product moet worden hergebruikt, kan daar in de vormgeving al rekening mee houden. En wil je een gebouw kunnen ombouwen naar een andere functionaliteit, dan is het handig als het systeem daarop is berekend. We zijn heel ver met het bouwen met modules. Daarbij is alles zorgvuldig op elkaar afgestemd.”
Concept groeit mee met klant
De Haan ziet de klant/gebruiker/bewoner ook als een samenwerkingspartner. “We willen toe naar een situatie waarin de klant door middel van een configurator zijn eigen woonruimte samenstelt, aan de hand van zijn specifieke woonwensen. Die klant kan bijvoorbeeld via het concept singlenezzt of socialnezzt – een woonvorm voor een kleine community met gemeenschappelijke ruimten – naar een togethernezzt en vervolgens naar een familynezzt groeien. Als de kinderen dan de deur uit zijn is een Tiny House misschien wel genoeg. Het concept is levensloopbestendig. Daarbij maken we gebruik van duurzame installaties. Ons Tiny House is all-electric en heeft energielabel A door het gebruik van PV-technologie, een WTW-installatie en een zonneboiler. Hergebruik is ons verdienmodel. We kopen een gebouw na een aantal jaren weer terug en de klant krijgt daar als het ware statiegeld voor. Vergelijk het maar een beetje met de inruilwaarde die een autodealer geeft voor een gebruikte auto. Op het moment dat het gebouw terugkomt, bekijken we op welke manier het weer kan worden ingezet. Wonen in een huurwoning kun je al zien als een service, wij denken dat dat in de toekomst ook voor de kopersmarkt kan gaan werken.”
Materialen hergebruiken in oneindige cyclus
De kern van circulair bouwen is volgens De Haan dat we de aarde niet langer uitputten. “We willen materialen en producten blijvend gebruiken, misschien op dezelfde manier, misschien in een andere vorm. Alles hoeft niet steeds nieuw te zijn. Afval bestaat straks niet meer, alles maakt deel uit van een oneindige cyclus. Alles moet opnieuw te gebruiken zijn. Alle nezzt-units zijn demontabel en dat zie je in de bouwwereld nog nergens.”
Bas de Haan is trots op De Meeuw en op het concept NEZZT. “Toen wij jaren geleden begonnen met modulair bouwen, verklaarde iedereen ons voor gek. We hebben inmiddels bewezen dat modulair bouwen meer is dan ‘het stapelen van keten’. Het is innovatief en circulair, en dat past heel goed in deze tijd. Het wordt nu geaccepteerd en zelfs omarmd. Er is al veel veranderd in de afgelopen jaren en het zal nog veel sneller gaan. Dat moet ook wel, willen we in 2020 volledig CO2-neutraal zijn en in 2050 alleen nog maar circulair bouwen.”
Beeld openingsbericht: Thomas Abrahams