Het bundelen van de krachten van sloopbedrijven en het zichtbaar maken van een bouwmarktplaats dragen bij aan de versnelde acceptatie en toepassing van herbruikbare bouwmaterialen. De methode vraagt wel om vergaande samenwerking tussen de bouwpartijen. Peter Kreukniet is Programmamanager Circulair bij buro BOOT in Veenendaal en verantwoordelijk voor Insert.
“Insert is een initiatief van buro BOOT en een collectief van circulaire sloopbedrijven”, vertelt Kreukniet. BOOT is een organiserend ingenieursbureau uit Veenendaal en levert integrale advies- en managementdiensten en is ook betrokken bij grote, circulaire sloop- en demontageprojecten. Samen met Kreukniet en het circulaire team tuigde het een plan op om het hergebruik van sloopmaterialen een flinke boost te geven. “Een van zijn belangrijkste taken als Programmamanager Circulair is nu om de online marktplaats, waarop herbruikbare gebruikte bouwmaterialen kunnen worden aangeboden en verkocht, verder af te ronden. Ons doel is om architecten, aannemers en andere bouwpartijen met elkaar in contact te brengen, om herbruikbare bouwmaterialen die nog uitstekend van kwaliteit zijn, een nieuwe bestemming te geven”, zegt Kreukniet.
Circulaire opdrachtgevers
Kreukniet vindt dat je goede bouwmaterialen niet zomaar kunt weggooien. “Bij sloop- en renovatieprojecten wordt onvoldoende nagedacht over hergebruik van materialen. Nog steeds wordt goed, herbruikbaar bouwmateriaal weggegooid of gerecycled. Uit tijdgebrek lukt het sloopbedrijven niet altijd om de materialen goed te verwerken voor hergebruik. Dat is zonde, omdat de materialen soms volledig intact uit het gebouw worden gehaald.” Cruciaal voor een circulaire economie zijn opdrachtgevers die open staan voor circulaire projecten. Al bij het ontwerp van een gebouw moeten opdrachtgever en architect de vraag stellen hoe het gebouw, als het moet worden gesloopt, ontmanteld wordt en welke bouwmaterialen kunnen worden hergebruikt. Kreukniet: “Vaak hebben opdrachtgevers alleen oog voor het realiseren van een nieuw pand en is er in de ontwerpfase nauwelijks aandacht voor circulair oogsten van materialen”, stelt hij vast.
Aanzienlijke winst
Kreukniet vindt dat de opdrachtgever het voortouw moet nemen om van een sloopproject een circulair sloopproject te maken. Vooral de overheid kan hierbij een rol spelen en een voorbeeldfunctie hebben. “De circulaire waarde van een pand is fors. Slim en praktisch nagaan welke materialen bruikbaar zijn, kan aanzienlijke winst opleveren. “Tijdens het slopen wordt nu het materiaal door de sloopbedrijven al voor meer dan 95 procent gescheiden voor recycling. Hergebruik van grote stromen herbruikbare bouwmaterialen en grondstoffen en het oogsten van materialen stimuleren om zodoende de transitie in beweging te krijgen dat hergebruik ook een standaard wordt, net als bij recycling. Als hergebruik een automatisme zal worden is het doel bereikt”, geeft Kreukniet aan.
Online marktplaats
“Op dit moment nemen al dertien sloopbedrijven deel aan het collectief ”, zegt Kreukniet. “De bedoeling is dat zij gezamenlijk grote partijen gebruikte bouwmaterialen kunnen leveren.” Kreukniet werkt nu aan de ontwikkeling van een online marktplaats voor circulaire bouwmaterialen, die in september 2018 wordt gelanceerd. Deze marktplaats biedt een praktisch platform dat aanbieder en koper met elkaar in contact brengt om grote volumes gebruikte bouwmaterialen te verhandelen. “De sloopaannemer bewerkt de bouwmaterialen in principe niet. Herbewerking vindt op locatie plaats of wordt door een timmerfabriek of bewerkingsbedrijf gedaan, in opdracht van de architect of bouwaannemer.”
Voorbereiden op de vraag
De marktplaats heeft de functie van zichtbaarheid en schaalgrootte creëren met een breed aanbod aan gebruikte bouwmaterialen. Een architect vindt op de online marktplaats de materialen die hij nodig heeft voor een project. De architect of aannemer selecteert deze materialen en neemt contact op met de sloopaannemer voor levering en prijs. “Nog beter is als de architect zijn ontwerp op maat maakt voor herbruikbare bouwmaterialen”, zegt Kreukniet. Ook gemeenten, woningbouwverenigingen, vastgoed- en projectontwikkelaars kunnen zoekopdrachten plaatsen. De sloopaannemers kunnen zich zo voorbereiden op de vraag naar bepaalde materialen.
Documenteren
BOOT ontwikkelde een digitale inventarisatietool voor een materialen- en grondstoffeninventarisatie. “We gebruiken hiervoor de STABU-besteknummers, waarmee alle herbruikbare materialen worden geïnventariseerd. We documenteren de conditie en de specificaties van het materiaal en maken er een foto van. Voor het documenteren van de herbruikbare materialen werkt Insert samen met Madaster, een online database voor materialen uit de gebouwde omgeving. Deze database zorgt ervoor dat materialen worden gedigitaliseerd, waardoor ze makkelijk terug te vinden zijn.” Als de online marktplaats live gaat, ontstaat er een vraag en aanbod en wordt kennis gedeeld over het toepassen van circulaire bouwmaterialen. “Uiteindelijk hopen we dat zo veel mogelijk bouwpartijen meedoen aan dit initiatief om van circulaire bouw een vanzelfsprekendheid te maken”, zegt Kreukniet.
