Lente is het Brabantse samenwerkingsverband van acht woningcorporaties waar kennisdeling centraal staat (zie kader). De rode draad is de grote duurzaamheidsambitie die de organisaties delen. Robert Fase, Beheerder vastgoed bij Tiwos: “Als corporaties hebben we dezelfde duurzaamheidsdoelstellingen, zoals het aardgasvrij en CO2-neutraal maken van onze hele woningvoorraad.”

Bij een betaalbare en duurzame woning past uiteraard een betaalbare en duurzame keuken. In de zoektocht daarnaar is Lente uitgekomen bij de Circo Atlas van Bruynzeel Keukens (zie kader). Fase: “Vanwege de schaalvoordelen kopen we als Brabantse corporaties onze keukens in bij één leverancier. Contractueel zijn we nu overeengekomen dat we per 1 januari 2026 bijna 3.500 Circo Atlas-keukens per jaar afnemen bij Bruynzeel Keukens voor de komende vijf jaar.”

Van Atlas naar Circo Atlas

De Circo Atlas-keuken is een doorontwikkeling van de klassieke Atlas-keuken. Dat was op zichzelf al een duurzame keuken. Wat heet, de Atlas-keuken kreeg als eerste keuken in de Benelux het Milieukeur-certificaat. Zo is het Greengridz-werkblad ervan FSC-gecertificeerd, volledig biologisch afbreekbaar en herbruikbaar. Van de Atlas maakte Lente al graag gebruik, vertelt Fase. “Het zijn kwalitatief goede keukens die door Bruynzeel, een echt familiebedrijf boordevol expertise, worden geproduceerd. En die ook nog eens worden voorzien van onderhouds- en nalevergaranties.”

Betaalbaar én biobased

Het kan niemand verbazen dat Lente nu contracten heeft afgesloten voor de Circo Atlas. Die keuken heeft namelijk een nog groter duurzaamheidsvoordeel, zegt Paul Dons, Accountmanager bij Bruynzeel Keukens. “Onze doelstelling is om in 2030 100% biobased materiaal te gebruiken. Om die reden zijn we een zoektocht gestart naar een betaalbare én biobased keuken.”

Dat is de Circo Atlas geworden, die onlangs op de markt is gekomen. Daar ging overigens een flinke zoektocht aan vooraf, stelt Dons. “We hebben heel wat innovatieve biobased plaatmaterialen onderzocht. Het ene bleek zo zwaar dat we de vloer moesten stutten, het andere weer niet sterk genoeg waardoor het lastig schroefbaar was. Weer een ander materiaal moest met containers per boot van ver buiten Europa komen, wat de nodige consequenties had voor de duurzaamheid. Vorig jaar hebben we een kwalitatief hoogwaardige biobased plaat gevonden: een MDF-plaat met HPL. Een mooi, duurzaam kwaliteitsproduct. Maar voor woningcorporaties en beleggers zat er net een te hoog prijskaartje aan. Vandaar dat we nog verder zijn gaan zoeken.”

Volledig biobased spaanplaat

Uiteindelijk heeft Bruynzeel een 100% biobased spaanplaat gevonden. Dons: “Deze bestaat voor 86% uit gerecycled materiaal. De overige 14% bestaat uit hout afkomstig van duurzaam beheerde Europese naaldbossen waar de biodiversiteit van flora en fauna voorop wordt gesteld. Daarvoor zijn overigens geen bomen gekapt, want voor spaanplaat zijn alleen reststoffen zoals takken, boomtoppen en zaagsel nodig.”

De grootste CO2-besparing van de Circo Atlas wordt volgens Dons geleverd door een 100% biobased bindmiddel in de spaanplaat. “In plaats van fossiele lijmstoffen wordt gebruikgemaakt van tannines uit de boomschors. Een geheel plantaardige reststroom die hiermee volledig wordt benut. Na extractie wordt de overgebleven schors ingezet als bodembedekker in bijvoorbeeld de tuinbouw.”

Het resultaat van dit alles is een 100% biobased spaanplaat, zonder verspilling. “Dit levert 50% CO2-reductie op ten opzichte van formaldehyde-binders. En, doordat het formaldehydevrij is, een gezonder binnenklimaat. De toplaag bestaat daarnaast uit een unieke, biogene melaminehars die wordt geproduceerd met behulp van Nederlands biogas in plaats van aardgas.”

Bewezen 30% minder CO2-uitstoot

De combinatie van hernieuwbare materialen en beperkte transportbeweging (binnen Europa) zorgt ervoor dat Circo Atlas onder aan de streep aanzienlijk minder CO2 uitstoot dan spaanplaat met formaldehyde. Dons: “We hebben een LCA laten uitvoeren en verifiëren door Ecochain en die vergeleken met de LCA van onze normale Atlas-keuken. Hieruit komt dat de Circo Atlas 30% minder CO2-impact heeft per keuken. Dat is 45 kilo CO2 per keuken. Met deze overeenkomst bespaart Lente jaarlijks dus 157.500 kilo CO2. Ter beeldvorming: dat is gelijk aan de productie van 29.000 steaks of meer dan 95 vluchten van Amsterdam naar New York.”

En dat alles zonder in te leveren op kwaliteit, mogelijkheden en montagegemak. De Circo Atlas biedt namelijk dezelfde mogelijkheden als de traditionele Atlas keukens en wordt op exact dezelfde wijze gemonteerd. De circulariteit spreekt de in Lente verenigde woningcorporaties ook aan, zegt Fase. “Plaatmaterialen van oude keukens uit onze woningen gaan in grote containers naar de circulaire afvalverwerker. Die materialen komen weer terug in de Circo Atlas.” Daarmee wordt de CO2-uitstoot nog verder verlaagd en is er geen afhankelijkheid meer van materialen afkomstig van buiten Europa.

CO2-reductie overstijgt investering

Blijft over de belofte van de betaalbaarheid. De vorige generatie Circo-keukens was nog aardig aan de prijs, door de MDF-plaat met HPL. Volgens Jack Musters, Contractmanager bij Alwel, is de nieuw gelanceerde Circo Atlas beduidend betaalbaarder. “Maar toch nog altijd duurder. Die keuze vormde een uitdaging, omdat het ging om hogere kosten voor een biobased variant van een product dat we al jaren toepassen. Juist in een tijd waarin we als woningcorporatie veel moeten besparen. Daarom hebben we een uitgebreide doorrekening laten maken, met als centrale vraag: wat mag een bepaalde CO2-reductie ons kosten? Daaruit kwam een interessante conclusie: de extra investering in de Circo Atlas-keuken levert per euro méér CO2-besparing op dan een investering in het toekomstklaar isoleren van een rijtjeswoning uit de jaren 1975–1991. Concreter nog, de CO2-reductie van de biobased Bruynzeel-keuken kost omgerekend slechts 8 euro per jaar per keuken. Ofwel, weinig investering, veel opbrengst. Dat maakt het voor ons een zeer aantrekkelijke en toekomstbestendige keuze.”

Dit artikel is gesponsord door Bruynzeel Keukens.