Vernieuwing: station Amsterdam Centraal en Hoofdstation Groningen

Vernieuwing: station Amsterdam Centraal en Hoofdstation Groningen
Werkzaamheden op Hoofdstation Groningen in volle gang.

De vernieuwingen van station Amsterdam Centraal en Hoofdstation Groningen dienen hetzelfde doel: de spoorcapaciteit vergroten. De projecten kenmerken zich door de complexiteit van een monumentale en in bedrijf zijnde omgeving. Met vakmanschap gaan beide projectteams de uitdagingen aan. De samenwerking met opdrachtgever ProRail en andere partijen is daarbij een belangrijke factor.

De voorbereidingen voor de vernieuwing van station Amsterdam Centraal zijn in volle gang en verlopen volgens een zorgvuldig gepland proces. 

Logistiek 

De capaciteit op het station zal stap voor stap groeien. Spoorbak voor spoorbak zal Strukton de perrons verbreden, de stijgpunten ombouwen en tegelijkertijd een stuk van de nieuwe Oosttunnel en ondergrondse fietsenstalling bouwen. Dit te midden van rijdende treinen en dagelijks zo’n 200.000 passagiers.  

In de drukke binnenstedelijke omgeving is de ruimte op de route naar het werkterrein beperkt. Strukton zal de materialen daarom met een goederentrein vanaf het eigen terrein in Utrecht naar Amsterdam vervoeren. Deze bewust gekozen spoorlogistiek verlicht de overlast voor de omgeving en sluit aan bij Struktons visie om duurzaam te werken. Met hetzelfde doel zet Strukton elektrisch materieel in, waaronder de bovenloopkraan. 

“Deze bovenloopkraan installeren we aan het begin van elke bakfase boven de toekomstige Oosttunnel en fietsenstalling”, vertelt Erwin Bouwens, integraal planner bij Strukton Infra Specials. “De kraan lost de materialen van de goederentrein en zorgt voor de bevoorrading van meerdere werkstromen tegelijk. Hierdoor kunnen we onze werkzaamheden binnen de tijdvensters uitvoeren.” 

ProRail heeft ons gevraagd deze uitvoeringscoördinatie op ons te nemen”
— Erwin Bouwens, integraal planner

Uitvoeringscoördinatie 

Door de projectcomplexiteit en de werkzaamheden van meerdere aannemers tegelijkertijd op dezelfde locatie, is een strikte coördinatie essentieel. “ProRail heeft ons gevraagd deze uitvoeringscoördinatie op ons te nemen. Hiervoor hebben we samen met ProRail een integrale coördinatieplanning inclusief een visualisatie uitgewerkt”, vertelt Bouwens.  

In deze visualisatie zijn de werkplekken, bouwactiviteiten en logistieke bewegingen van de verschillende partijen in kaart gebracht. Ook zijn aspecten als vuilafhandeling, bevoorrading en het laden en lossen van NS-functies meegenomen. Dit maakt de raakvlakken tussen alle activiteiten zichtbaar. ProRail kan de visualisaties bovendien gebruiken voor veranderende bewegwijzering voor reizigers.  

De geconstateerde conflicten zijn afgestemd en opgelost met ProRail en de andere partijen, wat bijdraagt aan een soepele en veilige uitvoering. “Daar steken we veel energie in, omdat de tijd anders door je vingers glipt als je die conflicten tijdens de uitvoering moet oplossen”, benadrukt Bas van Mierlo, projectleider bij Strukton Infra Specials. “Het inzicht dat we geven wordt door iedereen als heel prettig ervaren.” 

Bovenloopkraan op één van de spoorbakken op Amsterdam Centraal station.
Bovenloopkraan op één van de spoorbakken op Amsterdam Centraal station.

Integraal 3D-model 

Raakvlakkenmanagement is ook belangrijk voor de ontwerpfase. “In het integrale 3D-model wordt de werkelijke situatie buiten met alle 3D-ontwerpen van de verschillende contracten binnen station Amsterdam Centraal gecombineerd”, vertelt van Mierlo. “Daar hebben we de tijdscomponent aan toegevoegd in 4D-visualisaties. Dat maakt de raakvlakken tussen de verschillende ontwerpen in de tijd zichtbaar. Dat is nodig om een soepele uitvoering tussen alle contracten te borgen en daardoor verstoringen, hinder en onveilige situaties in de uitvoering te voorkomen.” 

Het zijn in deze fase van het project uitdagende puzzels die met veel vakmanschap en in samenwerking met alle betrokken partijen worden gelegd. “We houden van de dynamiek van een complex en mooi werk, met een leuke club mensen, op een supermooie locatie als Amsterdam Centraal. Daar krijgen we energie van”, benadrukken de heren. “Het is prachtig om aan zo’n mooi project bij te dragen.” 

Verbouwing Station Groningen 

Hoofdstation Groningen is eveneens een groot en complex stationsproject, dat in een vergevorderd stadium is. Het betonwerk van de ondergrondse reizigerspassage en fietsenstalling is bijna klaar en de afbouw is in volle gang. Bovengronds wordt gewerkt aan de nieuwe perrons met drie gerestaureerde monumentale perronkappen en drie nieuwe. 

“Niets wordt zichtbaar in de perronkappen, geen verlichting of kabel, nog geen schroefje van een luikje”, benadrukt Erwin Keij, technisch specialist bij Strukton Infra Specials. “De schrootjes voor de plafonds aan de onderkant zijn er in verschillende typen die we in een uitgekiende volgorde blind genageld plaatsen vanwege de gewenste lichtreflectie. De perronkappen hebben verschillende curves en overgangsbogen die we met de staalconstructie, de aftimmering en het glas helemaal volgen. Alles heeft een zeer hoog afwerkingsniveau, naar architectonisch ontwerp van Koen van Velsen. Het resultaat is prachtig, maar het is een hele puzzel, die we nu al maken om de treinvrije periode in 2025 voor te bereiden.” Die staat gepland van 16 mei tot en met 6 juli 2025. 

De eerste uitdaging is het overzetten van de kabels en leidingen”
— Martijn Sneekes, technisch manager

Integrale planning 

“We zijn volop bezig met de planning voor de werkvolgorde, de ploegindeling, de inzet van machines en de aanvoer van materialen”, vertelt Martijn Sneekes, technisch manager bij Strukton Infra Specials. “Die hele logistiek in de tijd visualiseren we met een vlekkenplan om vooraf conflicten vast te stellen en op te lossen.” Dat gebeurt samen met alle andere partners en nevenaannemers op een grote Lean-planning in de keet. 

In die intensieve periode van 51 dagen verwijdert het projectteam het oude spooremplacement en bouwt het nieuwe compleet op. “De eerste uitdaging is het overzetten van de kabels en leidingen”, vervolgt Sneekes. “Deze belangrijke aorta van één meter doorsnede is verbonden met de nabijgelegen verkeersleidingspost die een groot deel van het treinverkeer in Noord-Nederland aanstuurt. Ook rijden we het veertig meter lange tunnelelement voor de bustunnel op z’n plek. Na de treinvrije periode komen de passagiers in een totaal nieuwe omgeving, waarbij het monumentale stationsgebouw weer onderdeel zal zijn van de looproute.” Vervolgens worden de bustunnel en de bovengrondse infrastructuur afgemaakt. 

Gaafste bouwput van Nederland 

“In alles bereiken we de grens van wat nog maakbaar en haalbaar is”, zegt Bouwens. “De logistieke puzzel op een postzegel, de gedetailleerde afwerking en zoveel disciplines tegelijk rond een station in bedrijf, dat vind ik hartstikke leuk.” 

“Als ik over de bouwplaats loop, ben ik onder de indruk van de omvang en de complexiteit van het werk. Desondanks doen we geen concessies aan kwaliteit, veiligheid en omgevingsmanagement”, benadrukt Sneekes. “We hebben de mensen in huis om zo’n werk als dit te overzien, met het lef, de creativiteit en het doorzettingsvermogen om het tot een goed einde te brengen. Daar ben ik trots op.” 

Dit artikel is gesponsord door Strukton Civiel.

Mijn artikeloverzicht kan alleen gebruikt worden als je bent ingelogd.