‘‘Digitalisering helpt je om de slag te maken van efficiënt regelen van waar een klant niet voor wil betalen naar creëren van waarde van wat een klant wel wil betalen. Dat is een hele transitie en dat gaat niet van vandaag op morgen, maar je ziet dat de bouw die slag aan het maken is. Daar zijn we heel positief over. Dat is echt een prestatie.”
Digitalisering essentiële voorwaarde
De achterstand die de bouw aan het inhalen is, komt ook duidelijk naar voren in een onderzoek dat Bouwend Nederland eerder dit jaar hield onder grote en kleinere bouwbedrijven – zowel leden als niet-leden – naar de automatiseringsgraad in de sector. Digitalisering is voor de meeste organisaties geen doel op zich, maar een essentiële voorwaarde om andere doelstellingen te bereiken, zoals het behalen
van voldoende marges, houden van tevreden klanten, terugdringen van de faalkosten en zorgen voor voldoende personeel.
Smartphone als nieuw gereedschap
De invoering van papierloos werken op de bouwplaats is voor veel bedrijven een hele stap, ziet account director Rens Drent van softwareleverancier Exact. Het zijn overigens meestal niet de bouwvakkers die er moeite mee hebben. “Onze ervaring is dat het geen probleem is om de vakman buiten van de hamer naar zijn tweede gereedschap – de telefoon – te krijgen. Het is iedere keer weer fantastisch om te zien hoe snel de adoptie buiten van alle apps gaat. De grootste uitdaging zit toch op kantoor. Daar moet men leren om op een andere manier de gegevens naar de vakmensen te moeten brengen en terughalen.”
Zodra je de processen op de bouwplaats vergaand automatiseert, dwingt dat je om keuzes te maken in de aansturing en communicatielijnen”
Keuzes maken
Drent vindt dat niet zo vreemd. “In de bouw zijn we van nature erg goed in improviseren en alle mogelijke uitzonderingen in processen toe te staan. Zodra je de processen op de bouwplaats vergaand automatiseert, dwingt dat je om keuzes te maken in de aansturing en communicatielijnen met je eigen vakmannen en onderaannemers.”
Snel terugverdiend
De moeite die die het kost om de informatiestromen van en naar de bouwplaats te digitaliseren verdient zich snel terug, meent Drent. Als voorbeeld noemt hij de app die Exact heeft ontwikkeld voor bedrijven die onder meer onderhoud uitvoeren voor woningcorporaties. Het gaat om relatief kleine opdrachten die een enorme papierwinkel met zich meebrengen en dus veel administratieve lasten. “Je winst is dan allang verbrand door al het handmatige werk. Je moet dat proces wel gaan digitaliseren om je klantwaarde omhoog te krijgen. Want waarom moet je klant betalen voor al die arbeid en al dat zoekwerk. Dat voegt niets toe, dus haal het eruit.”
Kansen
Automatisering houdt niet op als de bedrijfsprocessen in de binnen- en buitendienst eenmaal digitaal zijn. Er liggen nog veel kansen om de productiviteit in de bouw verder te verhogen, zoals ook naar voren kwam in het onderzoek van Bouwend Nederland. De mogelijkheden om ondersteunende software te gebruiken blijven nog onderbenut. Bedrijven hebben wel voor veel taken software, maar het zijn vaak losse pakketten die niet met elkaar kunnen communiceren, waardoor documenten en data niet zo makkelijk kunnen worden uitgewisseld.
Vergaand samenwerken
Het ontbreekt dus vooral aan integratie van software en processen. “Maar dat gaat niet lukken zonder digitaliseringsslag”, zegt Drent. Hij ziet ook ketenpartners die niet vechten over meerwerk bovenop het bestek, maar verregaand samenwerken, waarbij soms wel tientallen onderaannemers gebruik maken van de digitale platformen van de hoofdaannemer. Ze bedienen zo beter hun klant en verdienen per saldo meer. Er is een grote groep hard aan het werk hun processen te digitaliseren, maar er is er ook een groep achterblijvers. Die ziet helaas op tegen de benodigde investering, ziet de noodzaak niet of mist kennis.
Maak meer gebruik van de mogelijkheden die digitalisering biedt”
Woningcorporaties maken grote slag
Opdrachtgevers hechten helaas nog niet altijd belang aan digitalisering, constateert Duindam. Woningcorporaties doen dat wel steeds vaker. "Ik zie de woningbouwcorporaties juist een
hele grote slag maken in digitalisering."
Meer data, meer inzicht
Nog een stap verder dan digitaliseren van bedrijfsprocessen en 3D-modelleren in BIM, is volgens Duindam en Drent, slim gebruiken van alle data die je als bedrijf tot je beschikking hebt. Dat levert meer inzicht op in bijvoorbeeld het betaalgedrag van klanten en de frequentie van reparaties. Met die informatie kan een bedrijf dan weer efficiënter onderhoud plannen en meer afgewogen beslissingen nemen.
Steeds harder werken
Bedrijven die nog een digitaliseringsslag moeten slaan, maken het zichzelf wel steeds moeilijker, vreest Duindam. “Ik denk dat je dan steeds harder moet werken terwijl je het ook geautomatiseerd zou kunnen doen. Dan zou je meer tijd over houden om te doen waar je goed in bent, bouwen.”
'Blijf niet afwachten'
Bouwbedrijven moeten niet schromen om aan de slag te gaan, is de oproep van Duindam. “Maak meer gebruik van de mogelijkheden die digitalisering biedt en laat het voor je werken. Daarmee kun je efficiënter werken waar het moet en tegelijkertijd waarde creëren voor je klanten, je medewerkers en voor jezelf.” Blijf niet afwachten, waarschuwt Drent. “Ga aan de slag, anders mis je de slag. En doe niet alles tegelijk, maar stap voor stap.”
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Exact
