De bouw schreeuwt om personeel. De komende jaren zijn tienduizenden extra mensen nodig om het groeiende tekort op te vangen. Een groot deel daarvan zal moeten komen van buiten de sector - zij-instromers. Maar iemand opleiden vergt tijd, begeleiding en geld. Wat kost dat eigenlijk: een zij-instromer?

De tijd van eilandjes in de bouw is voorbij. Bouwprojecten vragen om professionals die verschillende aspecten, zoals techniek, financiën, duurzaamheid en samenwerking, succesvol weten te verbinden. "Met de juiste kennis en vaardigheden kun je echt het verschil maken", zegt Patrick van Leeuwen, opleidingsadviseur bij BOB-KOB. "Onze opleidingen zijn erop gericht om deelnemers die integrale blik bij te brengen."

In discussie over het nijpende tekort aan technici botsen politici over hoe de overheid voor de benodigde mensen kan zorgen. Volstaat het klassieke stimuleren, of zijn meer onorthodoxe maatregelen nodig?

Meer prefab op de bouwplaats vraagt om een ander type werknemer. BouwSchool Breda, de Nederlandse Bouw Unie (NBU) en onderwijsinstelling Curio komen daarom met een nieuwe praktijkgerichte mbo-opleiding tot bouwmonteur op niveau 2. Ze hopen daarmee tegelijkertijd ook het personeelstekort in de sector terug te dringen.

Het gebruik van elektrische machines stuit op weerstand bij de groep die er wel mee aan de slag moet. Om emissieloos bouwen goed te borgen, zullen infrabedrijven hun medewerkers moeten voorbereiden op deze nieuwe manier van werken.

De Britse regering wil komende vier jaar 600 miljoen pond (ruim 700 miljoen euro) investeren in de bouwsector, als onderdeel van plannen om de infrastructuur te versterken en woningbouw aan te jagen. Het geld is bedoeld om tot 60.000 extra bouwvakkers op te leiden om personeelstekorten aan te pakken.

Bij een overleg op het ROC Mondriaan in Den Haag sprak ik onlangs een bezorgde directeur. Hij heeft steeds meer moeite om studenten geplaatst te krijgen bij bedrijven. De BOL-opleidingen, de theoretische variant, dat lukt nog wel. Maar de BBL-routes waarin leerlingen al werkend het vak leren worden steeds lastiger.

De drie technische universiteiten in Nederland richten nauwelijks bedrijven op voor de bouwsector. De studenten en medewerkers die wel startups beginnen, hebben grote ambities om de bouw duurzamer en digitaler te maken. Maar opschalen blijft moeilijk. "Je ontwikkelt iets voor de Nederlandse regelgeving, maar kan vervolgens niet internationaal de markt op."

Ik hoef op deze plek niet uit te leggen dat we als bouwsector een stevige klus voor de boeg hebben. De komende jaren zullen we enorme aantallen woningen en gebouwen realiseren voor een veranderende wereld.

Eigen bedrijfsscholen, ketensamenwerking en versnelde opleidingen: bedrijven doen er alles aan om personeel te vinden voor de energietransitie.