Bij Mosa staat duurzaamheid al jaren bovenaan de agenda en het Maastrichtse bedrijf, dat in 2023 het 140-jarig bestaan viert, blijft zoeken naar mogelijkheden om op een zuiniger en milieuvriendelijker manier te produceren. Zo bestaan de wandtegels van Mosa inmiddels voor 33% uit grondstoffen die van restafval worden betrokken, zegt Kleijnen. “Bij vloertegels gaat het zelfs om 46%. Dan moet je bijvoorbeeld denken aan grondstoffen die voortkomen uit het bouwen van de A2-tunnel in Maastricht. Bij het graven ervan kwam mergel vrij. Daar zit veel kalk in. Die hebben wij ingezet als grondstof voor de productie van tegels. Een structureel voorbeeld is het harde water dat we in Zuid- Limburg hebben: dat kalkrijke water gaat naar ontkalkingsfabrieken in de omgeving en daar halen wij weer een deel van onze kalk vandaan.”
Om verder te verduurzamen neemt Mosa schone snijresten uit grote woningbouwprojecten terug, zodat ze na vermalen te zijn weer in nieuwe tegels kunnen worden verwerkt. “Dat doen we bij grote nieuwbouwprojecten, onder meer bij 449 appartementen van Het Dok in Amsterdam en Grotius – goed voor 665 appartementen - in Den Haag.”
Dunnere tegels en fors lagere co2 uitstoot
Een nieuwe innovatie die in 2023 verder doorzet, is het dunner maken van tegels. “Tegels maken vergelijk ik met het bakken van een cake: een dikkere cake moet langer in de oven. Met nieuwe technologie kunnen we nu een wandtegel maken die niet 10 millimeter, maar 8 millimeter dik is. Dat heeft veel voordelen: de baktijd is korter, je hebt minder transport nodig en minder karton om te verpakken. De eerste dunnere wandtegels van 30 bij 60 centimeter zijn nu in productie,” aldus Kleijnen.
Die innovaties maken dat Mosa op CO2-uitstoot fors beter scoort dan de concurrentie. “De LCA- score van onze vloertegels vertegenwoordigt 45% minder uitstoot dan gemiddeld en bij de wandtegels is de uitstoot 20% minder,” zegt Kleijnen. Mosa heeft dan ook als eerste keramische tegelfabrikant ter wereld voor bijna de hele collectie het duurzame Cradle to Cradle Certified® Gold-certificaat gekregen.
Grote vraag
Met innovaties zit het wel goed bij Mosa, maar afnemers zijn de laatste tijd wel onaangenaam verrast door prijsverhogingen en leverproblemen, erkent Kleijnen. “We hebben keuzes moeten maken die misschien niet zo goed zijn ontvangen, maar die hebben we steeds gemaakt vanuit de gedachte dat we ook zelf duurzaam willen zijn en over vijf jaar ook nog willen bestaan.”
Vooruitlopend op een mogelijk teruglopende vraag vanuit de markt heeft Mosa aan het begin van de coronaperiode de capaciteit beperkt gehouden. “Feitelijk hebben we die hetzelfde gehouden, waar we eerst wilden uitbreiden,” legt Kleijnen uit. “We hielden rekening met minder vraag in de markt, maar al snel bleek dat maar zeer tijdelijk te zijn. We hebben dus weer opgeschaald en zijn nu met vijf ploegen 24/7 in bedrijf. De vraag vanuit de markt blijft groot en we zetten alle zeilen bij om hieraan te kunnen voldoen.”
Hoge kosten
Daar kwam de energiecrisis bovenop en die raakt Mosa bovengemiddeld: “Wij bakken onze tegels in gasovens, dus ja, we verbruiken veel gas,” zegt Kleijnen. “Om ook op de langere termijn te kunnen blijven produceren, ontkwamen we niet aan het verhogen van de prijzen.” Keramische tegels bakken luistert heel nauw: “Onze ovens moeten op 1131 graden Celsius zijn afgesteld. Een graad warmer of kouder kan zorgen voor kleurverschillen. Het is mede daardoor niet eenvoudig om zomaar even alle ovens te vervangen. Waar we wel naar kijken, is het aanpassen van de branders omdat we elektriciteit en waterstof willen gebruiken in het brandproces. Op die manier hebben we geen nieuwe ovens nodig en worden we toch minder afhankelijk van gas.”
Invoeren energietoeslag
Desondanks moet Mosa door de enorme kostenstijging een energietoeslag berekenen over de producten. Om daar meer duidelijkheid over te geven, heeft Mosa een website gemaakt waarop wordt uitgelegd hoe het tarief in elkaar zit. “Wij vinden het belangrijk om daar transparant in te zijn en willen bovendien voorspelbaar zijn. Daarom stellen we de energietoeslag die we berekenen elke twee maanden vast. We laten online zien op welke dagelijkse prijzen wij ons tweemaandelijks gemiddelde baseren. Zo voorkomen we dat onze klanten worden verrast.”
Om misverstanden te voorkomen: ook dit jaar sluit Mosa af met zwarte cijfers, zegt Kleijnen. “Maar we teren wel in op onze EBITDA door de volatiele gas- en grondstofprijzen.”
Optimalisatie van portfolio
Wat speelt er in de tegelbranche nog meer naast verduurzaming? Kleijnen vertelt over het optimaliseren van de Mosa-portfolio. “Wij hebben de stap gezet om het assortiment voor woningcorporaties onder de loep te nemen en te verbeteren. Door samen met verwerkers en opdrachtgevers naar het assortiment te kijken hebben we een nieuw, compact en compleet assortiment samengesteld. Dat is geschikt voor zowel nieuwbouw- als renovatieprojecten, traditioneel getegeld of met prefab-panelen. Deze collectie heet Holland 2050. We hebben voor een einddatum van 2050 gekozen omdat tegels in huurwoningen over het algemeen zo’n dertig jaar worden gebruikt. Dan kunnen corporaties bij vervanging of renovatie tussentijds nog steeds van dezelfde tegel gebruik maken. Dat ligt mooi in lijn met onze duurzaamheidsambities.”
Dit artikel is gesponsord door Mosa.
