Het Nederlands Energielabel goed fout

Het Nederlands Energielabel goed fout

In de Nederlandse bouwwereld is de misvatting ontstaan dat warmte alleen maar stijgt. Daardoor levert het isoleren van een begane grondvloer met vloerverwarming volgens de NTA 8800 nauwelijks energiebesparing op. Ondertussen wordt aan het isoleren van het dak van een vliering, boven een nauwelijks verwarmde slaapverdieping, een onrealistisch hoge energiebesparing toegekend.

Dit is volledig in strijd met de werkelijkheid. Het isoleren van een begane grondvloer met vloerverwarming levert in de praktijk een veel hogere energiebesparing op dan het isoleren van het dak van een onverwarmde vliering/zolder. Het levert ook veel meer op dan de NTA 8800 aangeeft. Hierdoor is het energielabel volstrekt onbetrouwbaar en daarmee ongeschikt als sturingsinstrument voor energiebesparing. Het energielabel hoort in één oogopslag een betrouwbaar beeld te geven van het energieverbruik van een woning maar dit is nu niet het geval. Een woning met label A kan veel meer gas verbruiken dan dezelfde woning met label C. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer een woning met vloerverwarming wel dakisolatie heeft maar geen vloerisolatie. Door het ontbreken van vloerisolatie is het energieverbruik van deze woning met label A veel hoger dan dat van de buren. De vloer bij de buren is voorzien van vloerverwarming en goede vloerisolatie. Het dak is echter niet geïsoleerd en daardoor zitten zij nog op label C, terwijl ze door de goede vloerisolatie een veel hogere energiebesparing hebben dan de woning met label A.

Besparing tot 40% en meer

Inmiddels zijn er talloze voorbeelden van woningen met vloerverwarming waar TONZON Vloerisolatie met Thermoskussens 40% of meer bespaart op de stookkosten. Zelfs bij woningen die bij de bouw al zijn voorzien van vloerisolatie worden nog forse besparingen gemeten, zoals bijvoorbeeld in dit artikel. Bij de woning van mevrouw Galama is de isolatiewaarde van de vloer verhoogt van 1,3 m²K/W naar 6,75 m²K/W door 25 cm lucht op te sluiten in het Thermoskussen met drie luchtkamers. Hiermee wordt de warmtestroom door de vloer gereduceerd met maar liefst 80%. Ook bij vloeren die al met EPS Rc=2,5 m²K/W zijn geïsoleerd kan dit product de warmtestroom door de vloer nog met 69% reduceren. Warmtebeelden van kruipruimtes met vloerisolatie EPS Rc=2,5 m²K/W laten zien dat de kruipruimte van de woning met vloerverwarming veel warmer is dan die van de woning die met radiatoren wordt verwarmd.

Energielabel onbetrouwbaar en ongeschikt als sturingselement

Meubels en vloerbedekkingen remmen warmteafgifte

Vloerverwarming heeft als nadeel dat meubels en vloerbedekkingen de warmteafgifte naar de woonkamer afremmen. Onder het zitmeubel en de vloerbedekking is de vloer het warmst. Daar wordt dan ook meer warmte naar beneden gestuwd. Goede vloerisolatie is bij vloerverwarming veel belangrijker dan nu nog wordt aangenomen. Iedere verdubbeling van de warmteweerstand halveert de warmtestroom. Daarom komt TONZON nu met een Thermoskussen waarmee een kale betonvloer op Rc=7,1 m²K/W wordt gebracht. Dit komt neer op een reductie van de warmtestroom met bijna 98%. Wanneer dit product aan de huidige nieuwbouwvloer met Rc=3,7 m²K/W wordt toegevoegd wordt de warmte weerstand opgekrikt tot Rc=10,6 m²K/W en de warmtestroom gereduceerd met 65%.

Het Nederlands Energielabel goed fout
Warmtebeelden van een niet-geïsoleerde vloer met vloerverwarming. De onderkant van de vloer is hier warmer dan de bovenkant. Toch zou vloerisolatie hier volgens de NTA 8800 nauwelijks besparing opleveren.

Routekaart: Isoleren in de juiste volgorde

Wanneer gestuurd wordt op het energielabel dan zullen woningcorporaties weer massaal daken gaan isoleren. Dit levert de meeste punten op in het energielabel maar gaat wel gepaard met veel overlast en hoge kosten, terwijl de energiebesparing in de praktijk vaak fors tegenvalt. De huurders wonen immers niet op zolder maar beneden op een koude vloer. In de Routekaart Na-isolatie van TKI Urban Energy wordt gesteld dat wanneer je niet alle bouwdelen in één keer gaat isoleren, je zou moeten beginnen met de vloer. Doe je dat niet dan neemt de kans op schimmel- en vochtproblemen onderin de woning toe. Vooral de niet zichtbare huisstofmijten vormen een probleem voor de volksgezondheid omdat ze astma en andere allergieën (eczeem, neus- en oogirritaties) kunnen veroorzaken.

Energielabel onbetrouwbaar en ongeschikt als sturingselement

Nationaal Isolatie Programma

Ondertussen blijkt dat het isoleren van de begane grondvloer ook veel energie bespaart in woningen die met radiatoren worden verwarmd. Veel meer dan uit de berekeningen volgens de NTA 8800 naar voren komt. Veel van de besparingseffecten met vloerisolatie zijn namelijk indirect. Dankzij de warmere vloer krijg je al bij een lagere luchttemperatuur een comfortabel gevoel. Hierdoor kan de verwarming in de ochtend later aan en kan de thermostaat minder hoog worden gezet. ’s Avonds kan de verwarming juist eerder uit omdat de warmte blijft hangen. De dagelijkse stooktijd wordt dus korter. Het stookseizoen is korter omdat de behoefte aan extra warmte pas bij een lagere buitentemperatuur ontstaat. Omdat de vloer warmer is, voel je je al comfortabel bij een lagere luchttemperatuur. Daardoor heeft vloerisolatie een veel grotere impact op het energieverbruik dan nu nog wordt aangenomen. Wanneer vloerisolatie wordt gecombineerd met het optimaliseren van de warmteafgifte van de cv-installatie komen de besparingen in de buurt van die van woningen met vloerverwarming. Zie o.a. dit blogartikel. Vloerisolatie en het verbeteren van de warmteafgifte van het cv-systeem is de ideale basis voor het Nationaal Isolatie Programma. Het levert naast een hoge energiebesparing ook een gezondere en comfortabele woning op.

Klimaatefficiënt

Het in Nederland uitgevonden Thermoskussen is één van de meest klimaatefficiënte producten ter wereld. De klimaatkosten die worden gemaakt bij grondstofwinning, productie, transport en montage zijn vaak al binnen 33 dagen gecompenseerd vanwege de klimaatwinst die verkregen wordt door het verminderd gasverbruik. Ter vergelijking; bij purschuim gespoten met HFO is deze periode maar liefst 65 keer langer. Het duurt dus veel langer totdat de klimaatkosten zijn gecompenseerd door de besparing. Daarnaast is het spuiten van purschuim verre van circulair omdat daarmee veel sloopafval wordt gecreëerd.

De klimaatefficiëntie van het TONZON systeem kan verder worden verbeterd door het te combineren met goede buisisolatie, met radiator- en vensterbankfolie en ook eventueel met radiatorventilatoren. Hierdoor kan men verwarmen met een veel lagere warmtetemperatuur. Met dit cv-optimaliseringspakket wordt verwarmen met een warmtepomp een reële optie.

Dit artikel is gesponsord door TONZON BV.

Van op naar in de stoep: AEC-granulaat als duurzame grondstof 

Van op naar in de stoep: AEC-granulaat als duurzame grondstof

Van je 'grijze afval' naar een stoeptegel. Een musthave met het oog op de circulaire economie, zou je denken. Maar er zijn ook aarzelingen bij het gebruik van nieuwe grondstoffen die afkomstig zijn van afval. Hoe geven we het dan toch waarde?

Op weg naar een watertransitie in de bouwsector  

Op weg naar een watertransitie in de bouwsector

Als het aan partners Waterzaak en GEP ligt, volgen we het voorbeeld van onze zuiderburen. In België is regenwater opvangen al meer dan 20 jaar de norm. In Nederland lopen wij flink achter. En dat terwijl de Waterwet uit 2009 stelt dat we regenwater moeten opvangen.

Gerhard Hospers

Greenworks: duurzaamheidslabel én kennispartner voor de bouw

De ideale comaker en kennispartner bij bouwprojecten: dat is Greenworks - het duurzaamheidslabel voor bouw- en installatiematerialen - in een notendop. Greenworks is onderdeel van BMN Groep, de grootste bouwmaterialenhandel in Nederland. Omdat circulair en biobased bouwen anno 2024 de norm is, manifesteert BMN Groep zich met Greenworks meer en meer als adviseur die de klant van a tot z ontzorgt, zegt Gerhard Hospers, manager ESG/Greenworks bij BMN Groep.

Foto: Shutterstock

Weinig vermindering CO2-uitstoot én weinig plannen daartoe in de bouwsector

De CO2-uitstoot van de bouwsector neemt nauwelijks af. Bovendien ontbreken concrete doelstellingen en plannen. Opvallend is dat de bouwmaterialenindustrie al wel het reductiedoel voor 2030 heeft bereikt.

Mijn artikeloverzicht kan alleen gebruikt worden als je bent ingelogd.