Een kentering in het Nederlandse woonbeleid: de politieke aandacht verschuift van nieuwbouw naar het 'beter benutten' van de bestaande voorraad. Dat is echter makkelijker gezegd dan waargemaakt, waarschuwen experts. Wat is nodig om nieuwe teleurstellingen te voorkomen?
Het duurt een stuk langer om nieuwe woningen te bouwen. In tien jaar tijd is de bouwtijd met meer dan een kwart gegroeid, blijkt uit cijfers van het CBS.
De komende acht jaar, tot en met 2033, worden er ruim 12.600 nieuwe studentenwoningen gebouwd, veel minder dan de afgelopen acht jaar. Doordat er te weinig studentenwoningen zijn, geven veel jongeren hun zoektocht op.
Vanaf 2026 moet een woningbouwproject uit minstens 30 procent sociale huur bestaan. Dat schrijft de nieuwe Regiewet voor, die de Eerste Kamer naar verwachting zal goedkeuren. De meeste gemeentes halen die 30 procent nu nog niet. Die met een GL-PvdA woonwethouder bouwen de meeste socialehuurwoningen.
Vergeleken met 2023 werden nieuwbouw koopwoningen kleiner en dus goedkoper. Huurwoningen werden juist duurder.
Elk jaar worden er minder kantoorpanden gebouwd. Wel is het voor bouwers gunstig dat een significant deel van de bestaande kantoren oud is en aan vervanging toe.
Netcongestie, stikstof, of boze omwonenden. Op talloze plekken blijkt woningbouw telkens lastig. Interim research manager Djoerd van Velzen van Dynamis vindt dat bouwers en ontwikkelaars anders moeten denken. "Laten we de problemen niet opzoeken, maar de weg van de minste weerstand volgen."
En weer maakt een rapport, ditmaal van ABN Amro, gewag van de enorme potentie van optoppen. Een of meer extra woonlagen bouwen bovenop een bestaand gebouw zou 100.000 woningen kunnen opleveren. Tot dusver heeft optoppen echter weinig succes. Dat komt vooral vanwege de drie P's: procedures, parkeren en (verkeerde) prioriteiten.
Nieuwbouwhuizen gaan nog altijd als warme broodjes over de toonbank, maar de woningmarkt raakt wel steeds meer uit balans. Er komen te veel kleine appartementen bij en te weinig grondgebonden huizen.
Corporaties zijn 'beduidend' meer geld kwijt aan bouwgrond als ze die moeten verwerven van ontwikkelaars. Minister Keijzer denkt een slinkse oplossing te hebben: het Rijk gaat samen met gemeentes grond kopen, buiten de gemeentebegroting om.
