De toepassing van houten vloeren: nog van deze tijd?

De toepassing van houten vloeren: nog van deze tijd?
Toepassing houten vloer in de bouw

Waar komen houten vloeren tegenwoordig nog voor? In de meeste bestaande woningen gebouwd vóór 1980 komt een houten draagvloer als begane grondvloer en verdiepingsvloer op grote schaal voor. En dat betekent dat die bij grote renovatieprojecten ook aangepakt moeten worden.

In nieuwbouw worden houten vloeren alleen nog maar toegepast als zoldervloeren in eengezinswoningen, of in bijgebouwen zoals garages. Maar ook voor de bouw van semipermanente huisvestingen, zoals verblijven voor bewoners van te renoveren woningen en voor de bouw van containerscholen wordt op redelijke schaal gebruik gemaakt van houten balkenvloeren.

Relatief nieuw zijn de triplex ribpanelen, die niet alleen toepasbaar zijn in de houtskeletbouw, maar ook als bruikbare elementen voor houten draagvloeren. Regelmatig zijn er vragen over juist houten draagvloeren. Daarom worden hieronder de belangrijkste thema’s uitgelicht.

Houten vloeren berekenen, niet iets voor een regenachtige zondagmiddag

Voor vloerhout en houten balken, zowel voor massieve als voor gelamineerde liggers van ribpanelen, wordt hoofdzakelijk gebruikt gemaakt van Europees naaldhout (meestal vuren, soms grenen). Raadpleeg voor de handelsafmetingen voor Europees vuren en grenen het overzicht in het Basiskennis Bouwkunde artikel op NBD-Online.

De meest voorkomende kwaliteit C is hout met de standaard bouwkwaliteit. Houtkwaliteit B wordt alleen gebruikt bij hoge eisen voor sterkte en/of uiterlijk (werd voorheen aangeduid als constructiehout).

Bij grotere overspanningen kan het economisch aantrekkelijk zijn om de iets duurdere B-kwaliteit toe te passen, omdat hierop grotere belastingen mogen worden toegelaten, zodat er met kleinere afmetingen (h x b) gedimensioneerd kan worden.

Ribpanelen

Triplex ribpanelen vallen vaak gunstig uit, omdat deze samengesteld worden uit relatief slank hout en omdat door de constructieve samenwerking tussen ribben en platen, grotere belastingen mogen worden toegelaten dan op vergelijkbare houten balklagen.

De hart-op-hart afstand van de houten balken is afhankelijk van de overspanning, het eigen gewicht van de totale opbouw van de houten constructievloer en de veranderlijke belasting die de houten constructievloer met kunnen dragen. Houten vloeren worden berekend volgens de voorschriften in NEN-EN 1995-1-1.

Het is overigens zeer aan te bevelen om eerst te laten uitzoeken of de combinatie van een houten draagvloer en een waterbed wel te combineren is, zodat er geen waterballet in de daaronder gelegen kamer ontstaat.

Houten vloeren maken, het zit hem in opbouw

Bij toepassing van prefab triplex ribpanelen komt de wijze van opleggen overeen met die van houten balkvloeren. De langsribben lopen door tot op de dragende muur en worden na het stellen ingemetseld.

Als vloerplaten worden in de regel OSB-platen toegepast. Hierop kan in principe al vloerbedekking worden gelegd. Maar vaak wordt hierover heen nog een dunne isolerende laag gelegd van bijvoorbeeld houtvezelisolatieplaten, waarover weer een laag OSB-platen worden gelegd. Hiermee wordt een z.g. zwevende dekvloer gecreëerd, waarover later meer. Het is hierbij wel heel belangrijk dat de aansluitingen van de 2e laag OSB-platen en de muur ook worden ‘losgekoppeld’.

Zwaluwstaartplaten

Op houten draagvloeren wordt ter plekke van de badkamer en de keuken vaak een andere soort afwerkvloer gekozen. Daar worden over de houten beplating vaak zwaluwstaartplaten gelegd, met een dunne afsmeerlaag vanaf 36 mm. Deze afwerkvloer heeft als voordeel dat er zonder problemen een tegelvloer overheen gelegd kan worden.

Tussen de houten balken en de plafondafwerking worden altijd tengels of rails toegepast, waarover eventueel isolatieplaten van steenwol, glaswol of houtvezel worden gelegd. De plafondafwerking bestaat meestal uit gipskartonplaten.

Houten vloeren isoleren, maar waartegen precies?

Het is belangrijk dat specifiek wordt vastgesteld waartegen (bestaande) houten constructievloeren geïsoleerd moeten worden. Contactgeluidisolatie of luchtgeluidisolatie? Thermische isolatie, of zelfs tegen brand?

Voor de thermische isolatie zijn voor de berekening de warmtegeleidingscoëfficiënten van de diverse materialen van belang. Bij houten constructievloeren die in het werk geïsoleerd worden, is het belangrijk dat de isolatielaag aan de eis voor begane grondvloeren of zoldervloeren voldoet. De warmtegeleidingscoëfficiënt van hout ligt tussen 0,14 - 0,23 W/(m·K), afhankelijk van het soort hout waaruit de houten draagvloer bestaat.

Geluidsisolatie

Om de geluidsisolatie van houten vloeren te verbeteren zijn er drie methoden die eventueel gecombineerd kunnen worden:

  1. Verzwaren van de vloer (luchtgeluidisolatie);
  2. Aanbrengen van een zwevende dekvloer (contactgeluidisolatie);
  3. Aanbrengen van een vrijdragend plafond (contactgeluidisolatie).

Bij het isoleren van bestaande houten draagvloeren zijn er praktische bezwaren tegen de eerste en tweede optie. Op verzwaring is de bestaande balklaag meestal niet berekend en verhoging van de bestaande vloer door het aanbrengen van een zwevende dekvloer geeft erg veel problemen bij de aansluitingen met trappen en deuren.

Het aanbrengen van een verlaagd plafond stuit in de regel op de minste problemen en heeft als voordeel dat ook de brandwerendheid van de vloerconstructie wordt verbeterd.

Vloerverwarming in een houten vloer, kan dat eigenlijk wel?

Voor de toepassing van vloerverwarming in houten draagvloeren wordt vooral gezocht naar dunne vloerverwarmingssystemen die droog gelegd en afgewerkt kunnen worden. Het gewicht is van groot belang, dat moet zo laag mogelijk zijn zodat de houten constructievloer moeiteloos het extra toegevoegde gewicht kan dragen. Voor de bevestiging en het patroon van de leidingen maken droge systemen gebruik van een noppenplaat, waar de leidingen ingeklemd worden.

Uiteraard loont het om de houten draagvloer te isoleren als daar vloerverwarming op aangebracht wordt. Dat kan met een dunne laag harde isolatie bovenop de vloer, denk hierbij bijvoorbeeld aan 1 cm XPS-isolatieplaat. Als de houten constructievloer tussen de balken worden geïsoleerd, dan moet de vloer van onderen of van boven toegankelijk zijn. Is de houten draagvloer van boven toegankelijk, dan kan met isolatiedekens van glaswol of steenwol de ruimte tussen de balken worden opgevuld. Wordt de houten vloer van onderen tussen de balken geïsoleerd, dan zijn stijvere isolatieplaten of isolatiedekens praktischer, die met de rails of de tengels van het verlaagde plafond op hun plaats worden gehouden.

Trustoo berekent op basis van een tal van verschillende factoren, zoals bijvoorbeeld reviews, een score per vloerlegger. Afhankelijk van deze score verdient een vloerlegger een plaats in een lokale of landelijke top 10 van beste vloer leg bedrijven. Bekijk hier de top uit Amsterdam of Rotterdam.