Harm Valk

De energietransitie blijft de gemoederen bezig houden. Vooral nu er gewerkt wordt aan concrete plannen om op termijn ook bestaande wijken van het aardgasnet af te koppelen. De discussie wordt politiek: is de energietransitie een druppel op de gloeiende plaat van de klimaatverandering, of is het een kwestie van draagvlak organiseren?

Alle nieuwbouw zonder gasaansluiting. Dat is het perspectief voor de korte termijn. Een deel van de bouwwereld lijkt zich rot geschrokken. Het doet me denken aan de reactie van file-rijders als er een zwart Golfje op het laatste moment invoegt.

We gaan van het gas af; in elk geval van het Groningse aardgas. Dat zal impact hebben achter (bijna) iedere voordeur en op de hele bouw- en installatiesector. Maar laten we het wel met verstand doen, want anders wordt 'gasloos' een belemmering voor een fossielvrije gebouwde omgeving.

Aan de tafel van Diederik Samsom wordt bepaald hoe we als bouw- en installatiesector de komende jaren kunnen bijdragen aan de energietransitie. Hoe gaan we die enorme klus klaren, welke belemmeringen worden weggenomen en vooral: wie krijgt de touwtjes in handen? Ondanks de omvang van de klus is het ook een mooie uitdaging. Daarbij loert het gevaar van snel scoren zonder visie op een eindoplossing. Daarom is die tafel een goed idee, als de snelkookpan maar in het midden staat.

Deze week las ik het inspirerende interview met Thomas Rau in Cobouw. "We doen wat mogelijk is in plaats van wat nodig is." Die zin blijft hangen. Waarom pakken we onze verantwoordelijkheid niet? Toegepast op de energieprestatie: waarom wordt NOM niet de nieuwbouwnorm, maar werken we slechts toe naar BENG? Het blijft een dilemma.

NS deed tijdens de januaristorm iets geweldig goed. Er was een calamiteit en al het kantoorpersoneel kreeg een hesje aan om reizigers te woord staan. De bouw- en installatiesector heeft ook een calamiteit: we moeten op korte termijn #VanGasLos. Dat vraagt inzet van iedereen; hesjes aan en aan het werk!

Het relletje rondom de vegetarische slager bleef wat door mijn gedachten spelen. Niet alleen omdat ik als flexitariër ook wel eens met alternatieven voor vlees experimenteer, maar vooral vanwege de analogie met de bouwwereld. Ook daar zien we dat traditie het vaak nog wint van vernieuwing, zelfs als alle betrokkenen weten dat de gebaande paden doodlopend zijn. Welke innovatieve bouwer wordt onze eigen vegetarische slager of is het wachten op een buitenstaander?

In discussiezaaltjes en op sociale media struikelen de deskundigen over de energietransitie en vooral over elkaar. Is #VanGasLos een realistisch perspectief voor de korte termijn, of een onhaalbare utopie van doorgeslagen wensdenkers? Zijn de voorstellen voor de energietransitie niet gebaseerd misleiding, ofwel een mindf*ck? Dat hangt af van je mindset, is mijn antwoord.

Vlak voor het zomerreces bleek dat de Eerste Kamer nog niet kon instemmen met de Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen. In het geharrewar rondom de publiekrechtelijke verantwoordelijkheden zijn twee aspecten onderbelicht gebleven: as built beoordelen en verbeterde consumentenbescherming.

We krijgen nieuwe buren. Op de laatste kavel in de rij wordt een modern ogende nieuwbouwwoning gerealiseerd. De aannemer heeft op zijn bus en pipowagen trots staan dat hij 'traditioneel' bouwt. De bouwplaats is in elk geval een oud-hollandse warboel, de kwaliteit navenant.