Tunnels lenen zich goed voor datagedreven assetmanagement vanwege de vele technische installaties, vertelt Rogier Haak, manager Assetmanagement bij Strukton Infra Specials. “Vaak zijn er wel duizenden installatieonderdelen, voorzien van sensoren die continu data genereren en informatie geven over hun prestaties. Door die data te verzamelen, te filteren en te analyseren, weten we steeds beter wat het optimale moment is om de installaties te repareren of te vervangen. Daarmee voorkomen we storingen. We kunnen er op basis van statistische informatie voor kiezen om onderdelen eerder te vervangen of een beheersmaatregel te nemen om de afwijking te verhelpen en de installatie langer in bedrijf te houden. Dit worden voorspelbare handelingen die we tijdens gepland onderhoud kunnen uitvoeren.”
“Door het managen van assets en het uitvoeren van onderhoud slim te organiseren, voorkomen we storingen die een hoge prioriteit hebben en leiden tot ongeplande tunnelsluitingen. Dus geen extra hinder voor weggebruikers, geen onnodige kosten en geen extra mensen en middelen in de uitvoering. Met assetmanagement op basis van data vinden we de beste balans tussen prestaties, kosten en risico’s. Dit met als doel een maximaal beschikbare, veilige en betrouwbare tunnel.”
Slim koppelen van data
In verschillende contracten deed Strukton Infra Specials ervaring op met datagedreven assetmanagement en voorspelbaar onderhoud. In meerjarige onderhoudsperioden werden de assetprestaties steeds verder verbeterd op basis van data. “Dit sluit aan bij de behoefte van klanten om hun assets – zoals tunnels, beweegbare bruggen, sluizen en (vaar)wegen – over langere tijd in goede staat te houden”, zegt Haak. “Om de opgedane kennis uit te bouwen en op volgende contracten toe te passen, zijn we bezig dit datagedreven assetmanagement te standaardiseren en te uniformeren op proces, applicatie en inhoud. Dat gebeurt met DAMS.”
“We maken met DAMS de koppeling tussen de software die de sensoren uitleest, het bedienings- en besturingssysteem van de asset en de systemen van Strukton – zowel ons monitorings- als ons onderhoudsmanagementsysteem”, legt Jos van Ginkel uit, projectmanager DAMS. “Zo komt alle data bij elkaar om die geautomatiseerd te verwerken en met expertise te analyseren. Resultaten en trends maken we via dashboards duidelijk inzichtelijk.”

Effectief verzamelen van data
Doelgerichte verzameling van data is ook een aandachtspunt, om te voorkomen dat er terrabytes aan data het systeem instromen die de geautomatiseerde verwerking onnodig tijdrovend en duur maken. Een tunnel kan namelijk wel zo’n 4.000 installatieonderdelen hebben, die enorm veel data genereren over stroomverbruik, temperatuur en andere meetfactoren. Zo is het niet nodig om van ventilatoren elke minuut de temperatuur uit te lezen, maar alleen meldingen te geven als ingestelde kritische waarden worden overschreden.
Data-optimalisatie is een gericht onderdeel van de ontwikkeling van DAMS, in samenwerking met externe partners. De analyse en interpretatie van die data doet Strukton in eigen huis om de onderhoudsprestaties zelf in de hand te hebben.
Direct van waarde in de praktijk
Het is de renovatie en het 15-jarig onderhoud van de Hubertustunnel in Den Haag waar DAMS in de praktijk wordt opgebouwd en toegepast. “Zodra we het eerste systeemonderdeel hebben gerenoveerd, gaan we de vernieuwde installaties al uitlezen”, vervolgt Van Ginkel. “Als de renovatie helemaal klaar is, starten we met het vastgestelde onderhoudsregime. Vervolgens monitoren we de tunnel om het onderhoud te gaan optimaliseren op basis van de verzamelde data.”
Specialisten in het onderhoudsteam van Strukton Infra Specials beoordelen eventuele afwijkingen en signaleren trends. Die vertalen ze naar onderhoudsplannen en werkinstructies, zodat de monteurs gepland en preventief onderhoud kunnen uitvoeren. Door de groeiende kennis worden de onderhoudswerkzaamheden steeds efficiënter en duurzamer uitgevoerd en treden er steeds minder storingen op in de tunnel. Zo wist Strukton bij het onderhoud aan de Koning Willem-Alexandertunnel in Maastricht in de periode 2016 tot 2025 het aantal (door Rijkswaterstaat geregistreerde) storingen met 75% te reduceren.
Opschaalbaar systeem
“Door DAMS als een gestandaardiseerd systeem te ontwerpen, kunnen we bestaande en volgende onderhoudsobjecten aan dezelfde hartbewaking leggen. Dat stelt eisen aan de architectuur van ons datagedreven assetmanagementsysteem”, benadrukt Haak. “Het grote voordeel is dat we in andere contracten gebruik kunnen maken van trends die we in eerdere contracten hebben vastgesteld. Zeker als we met vaste leveranciers samenwerken en bekende installaties gebruiken. We leren en optimaliseren dus over de projecten heen, zonder elke keer opnieuw het wiel uit te vinden. De waarde en betrouwbaarheid van de geanalyseerde data nemen toe als er meer data beschikbaar is, daarom is onze projectoverstijgende aanpak zo interessant.”
Dit artikel is gesponsord door Strukton.