Ook in de bouwsector zijn fysieke klachten door overbelasting een veelvoorkomende oorzaak van verzuim. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid startte daarom de Hoe TOP werk jij?-campagne om het onderwerp onder de aandacht te brengen.
Werken in de bouw is zwaar. Mensen belasten hun lichaam dagelijks. Tillen en dragen, duwen en trekken zijn veel voorkomende bewegingen in de bouw. Ook werkhoudingen en repeterende bewegingen zijn aandachtspunten bij het verminderen van lichamelijke belasting. Door de zware lichamelijke belasting krijgen werknemers klachten aan de nek, schouder en rug. Uit gegevens van kennis- en adviescentrum voor duurzame inzetbaarheid Volandis blijkt dat bijna de helft van het ziekteverzuim in de bouwnijverheid wordt veroorzaakt door deze klachten. Om deze klachten aan te pakken adviseren TNO en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om lichamelijke belasting bij de bron aan te pakken.
TOP-strategie
De aanpak start bij risicoinventarisatie op de werkvloer: waar lopen medewerkers risico en hoe groot is het risico? Als dat in kaart is gebracht, kun je een oplossing voor een specifiek probleem zoeken. De volgorde waarin bedrijven naar oplossingen kunnen zoeken, heet de TOP-strategie. Bedrijven moeten eerst kijken naar de T, die staat voor technisch. Welke technische maatregelen kunnen aan de bron van de lichamelijke overbelasting weggenomen worden, zodat werknemers gezonder kunnen werken. Als dat niet kan of niet genoeg is, kijk je naar de O van organisatorische maatregelen. Zo is bijvoorbeeld een aanpassing van het werkproces mogelijk. Tenslotte kun je als bedrijf naar persoonsgebonden maatregelen kijken. Dit zijn bijvoorbeeld maatwerkoplossingen, individuele adviezen voor uitvoering van taken of individuele aanpassingen in de functie of werkomgeving van een werknemer.
Tillen, dragen en verplaatsen
Voor de campagne interviewde het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verschillende bedrijven en organisaties die actief bezig zijn met de aanpak van lichamelijke belasting. Waaronder een bedrijf dat gespecialiseerd is in het leveren en aanbrengen van gipskartonplaatwanden en -plafonds. “Gipsplaten zijn zwaar”, begint Jan, directeur en mede-eigenaar van het bedrijf. “Dat is dan ook de voornaamste lichamelijke belasting die bij ons als afbouwbedrijf voorkomt; het tillen, dragen en verplaatsen van verschillende soorten gipskartonplaten.” Het bedrijf geeft dan ook prioriteit aan het verminderen van lichamelijke belasting. De belangrijkste technische maatregel die ze geïmplementeerd hebben, is het gebruik van gipskartonplaatbokken. Deze bokken zijn een soort van houten jukken waar gipskartonplaten verticaal op neergezet kunnen worden.
Tot het minimum beperken
Vrachtwagenchauffeur en kraanmachinist Mark vult aan: “Je kunt niet de hele dag door volle bak lichamelijk zwaar werk doen. Dus ik zeg altijd tegen de jongens, het heeft geen zin om tien van die platen tegelijk te pakken. Als je 's ochtends begint met lopen, houd je dat de hele dag vol. Als je ‘s ochtends begint met rennen, lig je 's middags op de bank. Met lopen kom je uiteindelijk het verst. Doordat onze autolaadkraan de pakketten verticaal voor de gevelopening kan houden, is het tillen en bukken tot een minimum beperkt. Het overzetten van de gipskartonplaten van de transportkar op de bokken verloopt daardoor arbo-vriendelijk. Het transport van plaatmateriaal wordt bovendien afgewisseld met het transport van andere (lichtere) afbouwmaterialen.”
Naast technische maatregelen neemt Jan met zijn bedrijf ook organisatorische maatregelen om lichamelijke overbelasting tegen te gaan. En voor het werk dat overblijft worden er persoonlijke maatregelen genomen, zoals goede schoenen, bedrijfskleding en het gebruik van handschoenen en overige PBM’s.
Benieuwd wat jij kunt doen om lichamelijke belasting op de werkvloer aan te pakken? Doe de test op www.hoetopwerkjij.nl en kijk voor meer informatie op https://www.arboportaal.nl/campagnes/hoe-top-werk-jij.
Dit artikel is gesponsord door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
