Voor ieder werk het juiste contract

De bouw en het recht zijn prachtige vakgebieden en kunnen goed hand in hand gaan zoals in het privaatrechtelijke bouwrecht. Dat vakgebied houdt zich bezig met de afspraken tussen partijen die samen een bouwproject willen realiseren. Het is een gemiste kans om die samenwerking niet goed juridisch vast te leggen. Immers helemaal niets of slechts ten dele vast te leggen door middel van knip- en plakwerk, kan tijdens de uitvoering of jaren na de oplevering van een project onduidelijkheid veroorzaken en dus voor problemen zorgen. “Regelmatig krijg ik, als de discussie al fiks is opgelopen, geplakte knutselwerkjes ter beoordeling binnen omdat partijen met alle goede bedoelingen van dien, niet de tijd hebben genomen om vóóraf hun afspraken helder vast te leggen”, zegt Bettina Hertstein, directeur van Het BouwRechtBedrijf.

Proactief werkt beter dan reactief

Proactief en preventief aan de slag gaan – en niet pas reactief wanneer een probleem al is ontstaan – kan tot grote tevredenheid leiden van alle bouwpartijen. Zij dienen zich te realiseren dat de investering in een project niet alleen in een goede onderhandeling zit maar ook in duidelijke juridisch vastgelegde afspraken. Juristen doen er goed aan om zowel kennis van de bouw als van de daarbij behorende specifieke bouwcontracten te hebben. Begrip en kennis over en weer tussen bouwers en juristen is een must. Een goede samenwerking betekent dat je het beste in elkaar naar boven kunt halen. Juristen en bouwpartijen: een match ‘made in heaven’? Overdreven? Misschien wel, maar samen is echt veel meer mogelijk dan zo op het eerste zicht lijkt.

Ruime contractkeuze

Het kiezen van het juiste type contract voor een specifiek project gekoppeld aan de wensen van partijen, is een eerste vereiste. In het contract kunnen afspraken over de risicoverdeling en over de mate van invloed die de opdrachtgever wil uitoefenen op de bouw worden geregeld. Maar ook hoe partijen willen omgaan met onvoorziene omstandigheden. Is er sprake van een wens om te contracteren vanuit een op vertrouwen gebaseerde attitude om in openheid een eerlijke risicoverdeling overeen te komen? Of dekken partijen zich liever in met eigen voorwaarden en een contract dat zo uitgebreid is dat ieder toeval is uitgesloten?

Keuzestress vermijden

Omdat het aantal mogelijkheden met betrekking tot het kiezen tussen een ‘traditionele, hybride, moderne of postmoderne’ contractvorm zo groot is, kan dit leiden tot keuzestress. Het fenomeen dat zich voordoet, is dat veel partijen onvoldoende kennis hebben van wat deze contractvormen gemeenschappelijk hebben en waarin ze verschillen. Daarbij komt dat partijen soms onvoldoende inzicht hebben in het project zelf. Tel daarbij op dat uit het nemen van verantwoordelijkheid, aansprakelijkheid voor fouten kan volgen. Dan ligt contracteerangst op de loer. Als er ook nog haast is om te gaan starten met het project en tevens bouwrechtkennis ontbreekt bij de bouwpartijen zelf of bij de ‘huisjurist’, is het niet verwonderlijk dat allerlei staaltjes van geknipte en geplakte huisvlijt worden aangetroffen.

Haastige spoed en faalkosten

Neem de tijd, communiceer goed met elkaar en maak afspraken die juridisch eenduidig worden vastgelegd. Transparantie en kennis van zaken dienen een project en voorkomen faalkosten. Bij voldoende kennis van de mogelijkheden die de bestaande bouwcontracten bieden, kan tot een juiste keuze worden gekomen voor een contractvorm die past bij het project en de wens van partijen.

Dit artikel is gesponsord door Erasmus Universiteit.