Manager business development Lianda Sjerps-Koomen van Rc Panels ziet een verschuiving in de bouwketen optreden: meer vanachter de computer en in de fabriek en minder op de bouwplaats. “Als je ziet hoeveel we nog moeten realiseren voor 2050, dan red je dat gewoon niet op de traditionele manier. Zo veel bouwvakkers hebben we niet eens. Dan moet je het wel anders doen en dan krijgen partijen een
andere rol.”
Alle hens aan dek
Hoe snel die verschuiving zal verlopen, vindt ze lastig in te schatten. Maar als het gaat om verduurzaming, is het alle hens aan dek. “Er is werk genoeg voor iedereen. Erger, er is te veel werk, daarom zul je het op een andere manier moeten doen, net als in andere bedrijfstakken die eerder zijn gaan industrialiseren omdat er noodzaak toe was. De bouw heeft dat tot nu toe eigenlijk nog weinig gedaan.”
Bij een van de workshops op de Cobouw Praktijkdag Prefab en industrialisatie op 14 november in het WTC Utrecht vertelt ze meer over de aanpak van Rc Panels en de werkelijke waarde van het resultaat.
Als het gaat om verduurzaming, is het alle hens aan dek”
Opschalen
De afgelopen twee jaar zijn er al ruim 1200 corporatiewoningen energiezuinig of energieneutraal gemaakt met de prefab panelen van Rc Panels. Met een recente miljoenenlening van Energiefonds Overijssel en Oost NL wil de fabrikant in hoog tempo verder groeien om te kunnen opschalen en investeren in verdere automatisering en productuitbreiding. Het streven is om op korte termijn jaarlijks minimaal 2500 huizen te voorzien van nieuwe buitengevelisolatie. De vraag is groot, want corporaties zijn hard aan het werk om hun woningen beter te isoleren en energiezuinig te maken. De panelen worden meer en meer ingezet voor nieuwbouw, maar de focus ligt bij Rc Panels op renovatie. “Daar ligt de grootste maatschappelijke uitdaging.”
Comfortabele oplossing
Voor corporaties en vooral voor de bewoners is het een snelle en comfortabele oplossing. De isolerende bouwdelen kunnen in een kwartier worden geplaatst. Het meeste werk is immers naar voren geschoven in het hele proces. De huizen worden na gesprekken over de gewenste oplossing digitaal opgemeten en in 3D-tekeningen in beeld gebracht. Met die gegevens worden de machines in de fabriek direct aangestuurd.
“Het is maatwerk, maar dan wel in een gestandaardiseerd proces. In vaktermen: file-to-factory”, aldus Sjerps. In de fabriek worden precies op maat de benodigde gevels en daken geproduceerd, inclusief ramen en deuren en de gewenste gevelbekleding. Dat kan bijvoorbeeld met steenstrips of sierpleister. Sjerps: “Het mooie van zo’n upgrade is dat je daardoor ook het uiterlijk van de woningen kunt aanpassen om een frisse look te krijgen. De robot kan zelfs patronen aan die de metselaar niet meer betaalbaar kan maken.”
Financieel aantrekkelijk
Rc Panels werkt met bouwbedrijven die de panelen plaatsen. Ook financieel is het prefab renovatiepakket dat het bedrijf levert een aantrekkelijke optie, stelt ze. Voorwaarde is wel dat corporaties bij het bestuderen van mogelijke oplossingen alle plussen en minnen op een rij zetten. “Een kant-en-klaar product leidt tot minder kosten verderop. Die kosten moet je niet dubbel tellen. Je moet geen appels met peren vergelijken.” Het verschil in investering met een label B-renovatie is volgens haar kleiner dan menigeen denkt. “Je verdient het snel terug.”
De robot kan patronen aan die de metselaar niet meer betaalbaar kan maken”
Het grote voordeel van Rc Panels’ methode is dat bewoners nauwelijks hinder ondervinden van de werkzaamheden. Ze hoeven geen weken in het bouwstof zitten of tijdelijk te verhuizen naar een wisselwoning. De assemblageploeg is na een dag alweer vertrokken en alleen even binnen geweest voor de afwerking: het plaatsen van een brede vensterbank. Daar komt bij dat de grote mate van automatisering in een fabriek zorgt voor een gecontroleerd proces dat veel minder afhankelijk is van weersomstandigheden.
Afwachten niet nodig
Van tevoren goed nadenken over de omvang van een project kan flink schelen in de kosten. Bijvoorbeeld door meerdere renovaties te combineren of op elkaar aan te laten sluiten, zodat het aantal woningen groter wordt, wat de prijs drukt. Sjerps: “Het maakt substantieel verschil of je er vier of vierhonderd vraagt.” Dat is dan ook de reden dat de renovatieoplossing van Rc Panels nu nog te duur is voor particuliere eigenaren.
Hoewel corporaties en andere vastgoedeigenaren hun bezit vóór 2050 moeten verduurzamen tot energieneutraal, kan dat volgens Sjerps ook prima gefaseerd. Ook als nog niet duidelijk is welk alternatief er in een gemeente in de plaats van de gasaansluiting komt, kan alvast beginnen met isoleren toch een goed idee zijn, meent ze. Vervangen van de cv-ketel komt dan later wel.
“Afwachten of spijtmaatregelen nemen is zonde. Het gros van in het klimaatakkoord benoemde energiesystemen werkt optimaal bij een netto warmtevraag van rond de maximaal 50 tot 60 kWh per vierkante meter, dus inpakken moet altijd. De opbouw van de panelen van Rc Panels zorgt voor een hoge isolatie. Ook voorkomt het koudebruggen en de afwerking loopt fraai door tot onder het maaiveld. Ook aan de circulariteit is gedacht. Als je dit systeem toepast, heb je onderhoud en energiebesparing in een keer en ben je meteen klaar. Het past bovendien altijd, of het nu waterstof wordt, een warmtepomp of een lage- temperatuurwarmtenet. Dat maakt het overzichtelijk. Het mooie is dat je dan je eigen onderhoudsmoment kunt kiezen.”
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Rc Panels.
