In 2050 zal de wereldbevolking zijn gegroeid tot tien miljard mensen. Die moeten allemaal op deze planeet leven, wonen en reizen. Tegelijkertijd is het ook het jaar dat de klimaatdoelstelling van Parijs - 95 procent minder CO2-uitstoot - moet zijn gehaald. BASF gelooft dat het kan, door de inzet van chemie en door digitalisering in de bouwketen. Het bedrijf is optimistisch over de toekomst.
“De innovatie in de bouw kan wel een versnelling gebruiken”, vindt Pieter van Gent, Manager Strategic Marketing Europe voor de divisie Construction Chemicals van BASF. “Het is de uitdaging om op een duurzame manier met minder materialen en minder arbeidskracht aan een grotere vraag te voldoen. BASF zet zich in om partijen in de bouw, van architect tot opdrachtgever en bouwvakker, daarbij te helpen.”
De kracht van chemie
Beton is het meest toegepaste materiaal in de bouw: het wordt méér gebruikt dan alle andere bouwstoffen bij elkaar. “We gebruiken gemiddeld een kubieke meter beton per hoofd van de bevolking per jaar”, zegt Van Gent. “Daarmee heeft beton ook een flinke impact op het milieu. Daarom loont het om te werken aan proces- en productverbetering. Met de toepassing van chemie kan de footprint fors omlaag. Met chemische hulpstoffen, zoals plastificeerders, kun je beton beter vloeibaar maken terwijl er minder water nodig is, of zelfverdichtend, zodat er geen trillingsenergie meer nodig is. Chemische toevoegingen zorgen er ook voor dat vloeren sneller uitharden, sneller in gebruik kunnen worden genomen, slijtvaster zijn, beter bestand zijn tegen chemicaliën of in de winter minder vorstschade oplopen.”
Chemische toevoegingen maken beton duurzamer: er is minder water en energie nodig voor de productie en het materiaal gaat langer mee”
Innovatieve coatings
Betonnen structuren worden vaak blootgesteld aan agressieve invloeden. “Neem bijvoorbeeld opslagtanks voor afvalwater of industriële vloeren in chemische omgevingen. Biogene zuren tasten het beton aan, scheuren ontstaan, de zuren dringen verder door, het beton brokkelt af en de betonnen structuur wordt onbruikbaar. Dit kan worden voorkomen door het aanbrengen van de juiste coating. Die coating moet chemische resistentie bieden en moet bijzonder elastisch zijn om te voorkomen dat verontreinigende stoffen via minuscule scheurtjes de ondergrond binnendringen en daar steeds meer schade aanrichten. Traditionele coatings zijn óf elastisch óf chemisch resistent, maar niet allebei tegelijk.”
Daarom ontwikkelde BASF een nieuwe coating op basis van een nieuwe technologie (Xolutec™), die het resultaat is van een jarenlange doorontwikkeling van de bestaande PU- en PUA-materialen. “Deze innovatieve coating biedt eigenschappen die tot nu toe niet samen konden worden aangeboden, zoals een weerstand tegen extreme chemische invloeden met de juiste elasticiteit om barsten doeltreffend te overbruggen. Bovendien biedt deze coating lagere onderhoudskosten en verhoogde duurzaamheid.”
Circulariteit is méér dan recyclen
Voor BASF begint circulariteit niet bij recycling, maar al bij de productkeuze en het ontwerp. “Minder materiaal gebruiken dus”, zo stelt Van Gent eenvoudig. “En materialen ontwikkelen die lang meegaan, bijvoorbeeld door een oppervlak te beschermen met een coating.” Sommige Ucrete vloeren van BASF liggen al meer dan veertig jaar bij onder andere DSM en zijn nog steeds in gebruik. ‘Doe het in één keer goed’ is nog zo’n belangrijke factor voor circulariteit. “Als materiaal zich makkelijk laat smeren of gieten, gaat het bij de verwerking niet snel fout. Dan heb je geen faalkosten, geen afval en wel hoge kwaliteit.”
De kracht van digitalisering
Kijken naar de hele levensduur van een gebouw kan steeds beter in de virtuele ontwerpen in BIM (Building Information Modeling). Architecten kunnen al beschikken over digitale informatie van meer dan honderd BASF-
producttoepassingen. De informatie kunnen zij direct inlezen in BIM. De datasets bevatten niet alleen informatie over fysieke eigenschappen als gewicht, kleur en slipweerstand, maar ook over verwerkingstijd en slijtvastheid. Van Gent: “Dat betekent een enorme verbetering in de communicatie tussen architecten en grondstofleverancier.”
Samen werken aan industrialisering
BASF is ook aangesloten bij sectorinitiatieven als de Stroomversnelling en INDU ZERO. De Stroomversnelling wil meer woningen realiseren door industrieel bouwen. INDU ZERO is een Europese samenwerking voor de ontwikkeling van een volautomatische fabriek voor betaalbare en duurzame renovatiepakketten voor woningen. “Het zijn initiatieven die ons sterken in onze overtuiging dat versnelling én verduurzaming in de bouw heel goed samen kunnen gaan.”
Het Havenhuis in Antwerpen is een opvallend gebouw aan het Zaha Hadidplein 1, vernoemd naar de architecte Dame Zaha Hadid. De decoratieve vloeren (gietvloeren) van BASF zijn naadloos, duurzaam, slijtvast en BREEAM gecertificeerd.
Verder kijken dan naar chemicaliën alleen
BASF kijkt niet alleen naar verduurzaming van haar producten maar:
• heeft ook haar productielocatie in Oosterhout zo goed als energieneutraal gemaakt;
• heeft het Betonakkoord ondertekend;
• is lid van de Stroomversnelling;
• heeft Pieter van Gent afgevaardigd als adviseur voor INDU ZERO.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met BASF
Voor bouwers die verder vooruit kijken. Het belangrijkste nieuws op het gebied van duurzaam bouwen, stikstof/PFAS, de energietransitie, klimaatadaptatie en circulair bouwen.
