Het eigen kantoor van cepezed, aan de rand van de historische binnenstad van Delft, is een toonbeeld van wat goede daglichttoetreding in een gebouw oplevert, laat Schleurholts zien tijdens een korte rondleiding. “Door het daglicht dat hier van alle kanten binnenkomt, hebben we 80 procent van de tijd geen kunstlicht nodig. Dat scheelt natuurlijk energie en geld, maar belangrijker is dat iedereen zich hier gezonder voelt. We zitten hier nu vier jaar en het ziekteverzuim is gedaald naar 1 procent. Gemiddeld ligt dat in Nederland boven de 4 procent.” Natuurlijk speelt daarbij een mix van factoren een rol “maar inmiddels is wetenschappelijk bewezen dat daglicht grote invloed heeft op het welzijn van mensen. Toen we net waren verhuisd, vertelden medewerkers dat ze zich hier relaxter voelden en dat ze ’s nachts beter sliepen.”
Living Daylights
Schleurholts was jarenlang voorzitter van Living Daylights, de stichting die de noodzaak van bouwen met daglicht al bijna vijftien jaar stevig agendeert. Bij de start in 2004 was er nauwelijks professionele aandacht voor het onderwerp. Dat verandert langzaam, constateert hij. In het onderwijs staan Frisse Scholen en een ‘gezonde leeromgeving’ inmiddels op de kaart, maar in andere sectoren is er eigenlijk geen opdrachtgever die uit zichzelf extra aandacht voor daglicht en luchtkwaliteit opneemt in een Programma van Eisen, zegt hij. “Er zijn natuurlijk rbo-eisen, maar dat daglicht brengen wij nu vaak zelf in. Het is zó belangrijk voor je welbevinden, maar bijvoorbeeld ook voor de oriëntatie in een gebouw. Er is nog een hoop missiewerk te doen.”
Ramen open op 80 meter hoogte
De zon heeft geen promotor. We moeten ons er zelf van bewust worden wat we met licht en lucht kunnen bereiken.”
Certificering
Schleurholts gebruikt zijn ambassadeurschap om het belang van ontwerpen met licht en lucht op verschillende schaalniveaus en vanuit verschillende invalshoeken aan te kaarten. Hoe zit het met regelgeving en certificering? Wat zijn de trends in binnen- en buitenland? Hij zet zowel opdrachtgevers als gebruikers achter de katheder, om hun ervaringen met gezonde gebouwen te delen.
Zoals kleur, temperatuur en intensiteit van het daglicht voortdurend veranderen, mogen ook andere klimaataspecten best fluctueren, vindt Schleurholts: “Waarom houden we toch zo krampachtig vast aan een minimumtemperatuur? Het is vaak prettiger om géén monoklimaat te hebben in een groot gebouw. Bovendien ben je energie aan het weggooien als je dat doet. Lichtniveau en luchtkwaliteit mogen best variëren, net als de akoestiek en de temperatuur. Dat je verschillende dingen ervaart, zorgt voor levendigheid en is juist prettig.”
Groene long
Het wordt woensdag een dag vol mooie verhalen en inspirerende voorbeelden: een mix van theorie en praktijk, verwacht hij. “Hoe doe je dat goed, bouwen met licht en lucht, hoe verbind je die twee? Voor welke materialen kies je? Hoe maak je een echte groene long in je gebouw? Dat heeft niets te maken met een ficus die ergens in een hoek staat af te sterven.”
Tijdens de discussie/middagsessie komen belangrijke vragen aan de orde, zoals: mag het wat kosten, dat gezond bouwen en levert het wat op? Schleurholts: “Als het ziekteverzuim daalt door een gezonde woon- en werkomgeving te maken, kunnen we dan niet een fractie van dat zorgbudget in gezonde gebouwen stoppen?”
Kwaliteit
Schleurholts hoopt door zijn inbreng het thema weer op ieders netvlies te krijgen. “Niemand is tégen bouwen met daglicht en gezonde luchtkwaliteit, maar het leeft gewoon niet voldoende. Kunstlicht dat ons bioritme ondersteunt, krijgt veel meer aandacht. Logisch ook, dat thema heeft ‘sponsoren’; er zijn bedrijven die er belang bij hebben. De zon heeft geen promotor. Maar we moeten ons bewust worden van het belang van gezonde werk- en leefomgevingen en de verblijfs- en gebruikskwaliteit die je met licht en lucht kunt bereiken.”
Openingsbeeld: Het kantoor van cepezed in Delft is een toonbeeld van wat goede daglichttoetreding in een gebouw doet. Foto: Leon van Woerkom
