Passen en meten bij vernieuwen bruggen in Zaanse Wilhelminasluis

Passen en meten bij vernieuwen bruggen in Zaanse Wilhelminasluis
In april werden de Wilhelminabrug en tien dagen later de Beatrixbrug naar de plaats van bestemming gevaren en geplaatst.

Bij de bouw van de Wilhelminabrug en de Beatrixbrug in hartje Zaandam kreeg het Zeeuwse constructiebedrijf Hillebrand van opdrachtgever Heijmans veel inbreng om te komen tot het beste resultaat. De uitdaging was vooral om de aandrijving zo compact mogelijk te krijgen vanwege de beperkte ruimte. Een kolfje naar de hand van de Zeeuwse bruggenbouwer.

Keurig volgens planning bouwde constructiebedrijf Hillebrand, onderdeel van ASK Romein, in opdracht van Heijmans twee stalen basculebruggen op een belangrijk water- en wegenknooppunt in het centrum van Zaandam. Deze Wilhelminabrug en Beatrixbrug vervangen de oude bruggen die er eerst lagen. En dat was nodig omdat ook de naastgelegen Wilhelminasluis aan vernieuwing toe was. Vanwege de noodzakelijke verbreding van de sluis moesten ook de bruggen breder worden. Beide bruggen zijn nu 23 meter lang en volkomen identiek. Een bewuste keuze, legt projectleider Martijn Kuzee van Hillebrand uit. “Dat vereenvoudigt in de toekomst het onderhoud.”

Naast de brugdekken moest ook het gehele bewegingswerk met de contragewichten en besturing van de bruggen worden vernieuwd. Om dat mogelijk te maken, dienden eveneens de brugkelders te worden aangepast. Hillebrand bouwde niet alleen de beweegbare bruggen, maar was ook verantwoordelijk voor de elektromechanische aandrijving. Die combinatie zorgde voor een extra uitdaging. “Het bijzondere zat in de zeer complexe en compacte aandrijving”, zegt Kuzee.

Samenwerken voor het beste resultaat

Hoewel Heijmans als hoofdaannemer het ontwerp van de bruggen voor zijn rekening nam, kreeg Hillebrand als bruggenspecialist veel ruimte om mee te denken. Beide bedrijven kennen elkaar goed aangezien ze geregeld samen aan projecten werken. “We hebben er samen onze stempel op kunnen drukken zodat er uiteindelijk een optimaal en duurzaam resultaat ligt. Een knap stukje vakwerk van Heijmans en Hillebrand.”

De Installatie van bruggen is altijd een spannend moment”

Die gezamenlijke inbreng zat onder meer in het geven van het juiste advies over de juiste coating van het brugdek, over de beste balancering om zo de aandrijving minder te belasten en over de installatiemethode. De voorkeur van Hillebrand ging vanwege de veiligheid sterk uit naar invaren van de brug en afzakken met pontons in plaats van inhijsen. Die eerste methode is weliswaar duurder, maar brengt aanzienlijk minder risico’s met zich mee. “In dit geval hebben we vroegtijdig al gekozen voor invaren omdat we wisten dat de ondergrond niet sterk genoeg is voor zulke enorme gewichten. Vervolgens hebben we met onze partner Mammoet een efficiënte montagemethode bedacht. En ook hier blijkt dat een optimale samenwerking noodzakelijk is om iets tot een goed einde te brengen,” vervolgt Kuzee.

Zowel de bruggen als de aandrijving werden bij Hillebrand in Middelburg gebouwd en van daaruit naar Zaandam getransporteerd.

Spannend tot op het einde

Zowel de bruggen als de aandrijving werden bij Hillebrand in Middelburg gebouwd en van daaruit naar Zaandam getransporteerd. In april werden de bruggen naar de plaats van bestemming gevaren en geplaatst, eerst de Wilhelminabrug en tien dagen later de Beatrixbrug. De werkzaamheden waren via een livestream te volgen. Een maand eerder werden zes wegtransporten ingezet om de aandrijving van beide bruggen tot op locatie te vervoeren.

De Installatie van bruggen is altijd een spannend moment, vindt Kuzee. “Je ontwerpt iets en dan volgt het moment van de waarheid. Vanwege de strakke planning van montage en aansluiting van de aandrijving, was er geen tijd voor eventuele tegenvallers in dat laatste stadium. Die waren er gelukkig ook niet”, lacht Kuzee. “Iedereen heeft een bijdrage geleverd aan dit huzarenstukje en is daar heel trots op. Het mooie van een brug is bovendien dat die minimaal vijftig jaar het beeld in het landschap blijft bepalen”, vervolgt Kuzee.

Nieuwe Wilhelminasluis en bruggen
In opdracht van de provincie Noord-Holland werkt Heijmans aan de vernieuwing van de Wilhelminasluis. De naastgelegen Wilhelminabrug en Beatrixbrug in het centrum van Zaandam zijn eveneens vervangen. In plaats van de oorspronkelijke komsluis uit 1903 komt er een modernere en efficiëntere schutsluis, waardoor grotere schepen de sluis kunnen passeren en de wachttijd voor het wegverkeer korter wordt. Daarnaast wordt de sluis verbreed van 12 naar 14 meter. Ook de twee bruggen moesten daardoor worden verbreed.
Constructiebedrijf Hillebrand nam als partner van Heijmans de bouw en montage van de bruggen voor zijn rekening, evenals de elektromechanische aandrijving van de bruggen. Het vernieuwen van de Wilhelminasluis is onderdeel van het provinciale programma ‘Vaart in de Zaan’ met als doel grotere binnenvaartschepen over de Zaan te laten varen.

Dit artikel is gesponsord door ASK Romein.

Foto's Heijmans.