Een coöperatieve benadering voor circulaire bouw

Een coöperatieve benadering voor circulaire bouw

Er zijn projecten die volledig kloppen, waarbij het proces gaat over verbinding en vertrouwen tussen de verschillende partijen. Aan de Avignonlaan in Eindhoven staat een scholencomplex dat klopt als een bus en staat als een huis. We spraken met twee betrokkenen: Geert Verlind, duurzaamheidsadviseur en John Antonise, projectmanager van gemeente Eindhoven. Zij hebben een verfrissende kijk op hoe je in samenwerking zorgt voor circulaire bouw.

Met de energieprestaties van de buitenschil en de opwekking van eigen energie via zonnepanelen is het scholencomplex een toonbeeld van duurzaamheid. Net als de keuze voor bouwmaterialen, zoals de toegepaste circulaire materialen waaronder kunststof kozijnen en donorstaal. De flinke circulaire doelstellingen zijn behaald door flexibiliteit, inventiviteit, het maken van keuzes en zeer goed teamwork.  

Een team bouwt op vertrouwen

De samenwerking in het bouwteam was uitzonderlijk te noemen, maar daar is dan ook goed in geïnvesteerd, aldus John. “De opdracht was vooral de ambitie die wij in kaart hadden gebracht. Wij hebben de aannemer en partners heel erg gemotiveerd om anders naar circulariteit, duurzaamheid en samenwerking te kijken. Dat betekent dat die partijen zich moeten verbinden, zonder dat ze exact weten wat ze aangaan. Vertrouwen is een van de belangrijkste woorden in dit proces. Als je goed wilt samenwerken in een team is het belangrijk te weten wie je bent, wat je kan en wat je drijfveren zijn. De eerste paar sessies in het bouwteam voor deze scholengemeenschap aan de Avignonlaan waren dan ook echt teambuildingsessies. In de traditionele hiërarchieën blijft er vaak waardevolle informatie liggen. Met de sessies is bereikt dat iedereen zijn eigen kennis en ervaring meeneemt en deelt en dat men naar elkaar luistert.”

Uniek project

Voor Geert was dit, ondanks de meer dan 40 jaar ervaring, een uniek project. Geert: “Normaal gesproken worden werktekeningen gemaakt en bij de uitvoerder over de schutting gegooid. Vaak blijkt dan dat onderdelen van de plannen niet uitvoerbaar zijn. Ditmaal hadden we de uitvoerder (Dura Vermeer red.) aan tafel bij de uitwerking van de details. Dat heeft in de bouwfase veel tijd gescheeld.”  

Anders willen kijken

John vertelt: “Bij een grootschalig project als dit ga je met alle betrokken bedrijven en organisaties een samenwerking aan, het moet dus in de hele breedte kloppen. Iedere grote aannemer kán dit praktisch gezien neerzetten, je moet alleen wel de juiste mensen in een bedrijf vinden, die anders kunnen en wíllen werken. Het is belangrijk dat wij als opdrachtgever meegenomen worden in het proces en dat ging in dit traject heel goed.” 

Flexibiliteit erg belangrijk

Flexibiliteit is een belangrijk, geeft Geert aan: “De nieuwe generatie heeft weer een andere visie op duurzaamheid. Dat moet je de ruimte geven. Je moet mensen in het bouwteam niks opleggen, maar wachten totdat ze geprikkeld raken en zelf in beweging komen. We proberen duurzaamheid te integreren met alle andere disciplines, zodat iedereen zijn verantwoordelijkheid kan dragen. Ingangen bij experts zijn belangrijk, want daar zit de echte kennis.” 

De route centraal

Geert en John willen mensen adviseren, inspireren en in beweging zetten. ”Je bouwt met elkaar en wat we hier met elkaar hebben geleerd moet je ook in een volgend project in kunnen zetten, ook met nieuwe partijen.” De nadruk op het proces is belangrijk, want, zo vertelt Geert: “Je slaat piketpaaltjes en bewandelt de weg vervolgens met alle hindernissen die op je pad komen. Zo ligt de lat niet te hoog. En je stelt je kwetsbaar op.” Beiden vinden dat bedrijven, organisaties en overheden zich kwetsbaarder mogen opstellen, dat zorgt voor meer transparantie en eerlijkheid en dat komt een project ten goede. 

Advies aan onze branche (en aan die van jullie)

VKG Keurmerk is de brancheorganisatie voor kunststof kozijnen en was als adviseur betrokken bij het project. Ook wij mogen kritisch naar onszelf kijken. Geert en John zijn beiden bekend met onze branche en hebben advies voor ons, dat we graag met jullie delen. “De hele bouwwereld moet denken in mogelijkheden,” aldus Geert. “Er is een lange adem nodig om duurzaamheidsambities na te blijven streven, terwijl bedrijven commercieel zijn en vaak een korte of middellange visie hebben. Brancheorganisaties moeten blijven communiceren en duurzaamheidsontwikkelingen aanjagen. Wees niet bang om innovatieve pilots aan te gaan, een rol te spelen in potentiële projecten en groepen bij elkaar te brengen.”

Luisteren naar elkaar

Laten we allen meer kijken naar die samenwerking, daadwerkelijk luisteren naar elkaar en het proces aangaan met een open blik. En zoals we begrepen, die investering in een goed team, een goede start geeft later ruimte in je budget. Ruimte om duurzame doelstellingen te behalen. Gesprekken met mensen als John en Geert helpen ons kritisch te kijken naar onszelf, naar onze branche en naar de hele bouwwereld. 

Geert Verlind

Al ruim 40 jaar houdt Geert zich bezig met duurzaamheidvraagstukken, inmiddels meer dan 650 projecten. De combinatie van kennis over milieugeografie en economie geeft hem een unieke positie in de bouwwereld. Geert is directeur van Cagerito, adviesbureau en interim-management voor duurzaam bouwen en milieuvraagstukken.

John Antonise

John is projectmanager van de gemeente Eindhoven, met een bouwkundige achtergrond. John houdt zich bezig met investeringsprojecten en onderwijshuisvesting. Duurzaamheid en circulariteit hebben zijn persoonlijke en professionele interesse. 

Dit artikel is gesponsord door VKG Keurmerk