Dit soort enkelblessures worden ook wel STF-ongevallen (Slip, Trip en Fall) genoemd. Verdraaide of verzwikte enkels zijn verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de STF-ongevallen. Onderzoek van het CBS (2019, arbeidsongevallen met vier of meer dagen verzuim) wijst uit dat op de Nederlandse arbeidsmarkt het bij 14 procent (ruim 13.000 gevallen) van de arbeidsongevallen om STF-ongevallen gaat.
Veiligheidsschoenen
En toch is er iets wat de bouwvakker en de magazijnmedewerker niet begrijpen. Op het moment van het ongeval droegen ze toch gecertificeerde veiligheidsschoenen? Sterker nog, ze hadden speciaal gekozen voor een model met een hoge schacht, juist om de enkels te beschermen. Hoe kon het dan toch misgaan?
Een logische vraag, zegt Roy van Bladel, Area salesmanager export bij ELTEN, maar hij heeft een sterk vermoeden. “Stel, jij gaat tijdens je werk regelmatig door je knieën of je bent veel aan het lopen. Dan verander je constant de positie van je benen en voeten. Wanneer je rechtop staat, staan ze in een rechte lijn. Maar buig je je knieën, bijvoorbeeld tijdens het lopen of bij bepaalde werkzaamheden, dan moet de schacht van de schoen een draaiende beweging maken om de natuurlijke bewegingsrichting te volgen. Daardoor ontstaat er vlak bij je enkels rimpelvorming in het leer. Op die plaats geeft de schoen dus minder steun en hierdoor kun je gemakkelijk zwikken.”
Ook binnen zijn voeten en enkels onderhevig aan risico’s”
De lichtgewicht BIOMEX Protection© manchet biedt de oplossing
Een goede oplossing biedt de BIOMEX Protection© technologie. Het concept is ontwikkeld door orthopedisch chirurg Dr. Georg Ahlbäumer. “Je ziet het bij dat gedeelte waar de veters aan vastzitten”, zegt Van Bladel. “Daaraan zit een manchet bevestigd, die om de hele schoen heen loopt en wel precies op de plaatsen waar sprake kan zijn van rimpelvorming. Het manchet neemt als het ware de functie van het leer over waardoor de schoen bescherming biedt tegen zwikken.”
Maar het manchet helpt ook tegen een ander probleem. Een hoge schacht zoals genoemd in het voorbeeld van de bouwvakker zorgt voor pijnlijke drukpunten en soms zelfs voor een slechte doorbloeding. Van Bladel: “Een hoge schacht is meestal een stijve constructie, die de natuurlijke bewegingsrichting van het onderbeen niet goed volgt. Dat beperkt de bewegingsvrijheid en dat zorgt er weer voor dat de spieren traag worden. Uiteindelijk maakt dat het risico op letsel alleen maar groter, zeker wanneer je die stijve bescherming verwijdert en de spieren de klappen weer moeten opvangen.”
“Met BIOMEX Protection© technologie heb je daar geen last van: zo’n manchet beweegt mee met de voet en is dus veel flexibeler. Het gevolg: veel minder verzuimdagen als gevolg van enkelverzwikkingen.”
Indoor
Enkelverzwikkingen vinden vooral plaats bij werkzaamheden buiten. Maar ook binnen zijn voeten en enkels onderhevig aan risico’s. Denk bijvoorbeeld aan heftruckchauffeurs die er een gewoonte van maken om uit hun truck te springen. Of orderpickers die kunnen uitglijden over natte restanten van kartonnen dozen. Vandaar dat er ook ELTEN-veiligheidsschoenen zijn met de BIOMEX Protection© technologie die speciaal aan deze werkzaamheden zijn aangepast.
Meetbaar succes
Volgens een studie van Smurfit Kappa, een toonaangevende speler in de globale verpakkingsindustrie, is het aantal enkelverdraaiingen binnen hun bedrijf aanzienlijk gedaald door het gebruik van BIOMEX Protection© en de bijbehorende training van alle medewerkers met betrekking tot het juiste gebruik van het systeem. Tussen 2012, toen het voor het eerst werd ingevoerd en 2018 is het aantal enkelverzwikkingen binnen het bedrijf gedaald van 69 naar 20, wat neerkomt op een vermindering van 71 procent. Deze positieve ontwikkeling komt ook tot uiting in het aantal verzuimdagen als gevolg van enkelverdraaiingen. De investering in geschikte voetbescherming voor de werknemers was een verstandige keuze van Smurfit Kappa. Het heeft in belangrijke mate bijgedragen aan het behoud van de gezondheid van de werknemers en aan het duurzame behoud van het personeelsbestand. En dat laatste is nooit weg gezien het huidige tekort aan geschoolde arbeidskrachten.
De manchet is stevig ‘verankerd’ in de tussenzool van de ELTEN-veiligheidsschoen. Wanneer trek- en drukkrachten tegelijkertijd werken, zoals vaak het geval is bij ongevallen waar de enkel wordt verdraaid of verzwikt, geeft dit de voet optimale stabiliteit. Het systeem volgt de natuurlijke bewegingsassen van de gewrichten in de voet en de knie als ze naar het midden van het lichaam bewegen. Dit vermindert het risico op verdraaiing aanzienlijk.
Dit artikel is gesponsord door ELTEN.
