Flexibel bouwen is toekomstbestendig

Flexibel bouwen is toekomstbestendig

Flexibel is een ruim begrip en als we het over beton hebben, al helemaal. We kennen beton allemaal als een zwaar, solide, robuust materiaal en bestand voor de eeuwigheid. Toch kun je er flexibel mee ontwerpen, een bestaand ontwerp aanpassen en het is geschikt voor hergebruik.

Het streven is om steeds meer circulair te bouwen en bestaande producten te hergebruiken. Het bouwwerk van nu is de bron van grondstoffen voor de toekomst. Het roept associaties op met het bouwen van blokken of lego in onze kinderjaren. Je kunt het uit elkaar halen en weer in een andere vorm in elkaar zetten. Maar lukt dit ook in de ‘echte’ bouw?

Circulariteit vraagt ook om een aanpassing in mentaliteit. Mensen zijn nogal eens wispelturig en zien graag dat alles aan hen moet worden aangepast, nieuw is en na gebruik zonder probleem kan worden afgedankt. Maar er is ook goed nieuws: gelukkig verschijnen er steeds meer tweedehandswinkels die floreren en kennelijk voorzien in een behoefte. Voor de bouw lijkt dit toch iets ingewikkelder, maar ook hier komen steeds meer positieve voorbeelden.

Hergebruik

De optimale vorm van hergebruik van een bouwwerk is herbestemming. Meestal betekent dit een verandering van functionaliteit van een bouwwerk. Bij gebouwen is dit soms een behoorlijke uitdaging. Hoe maak je van een kerkgebouw woningen of van een school een studentenhuisvesting en wat kun je met kantoren die nu te groot blijken te zijn? Als gevolg van corona werken we tenslotte meer thuis. Een fenomeen dat naar alle waarschijnlijkheid niet meer weggaat.

Mogelijke problemen zijn de indeling van het pand en de installatievoorzieningen (water, verwarming/koeling en elektra). Zij zijn vaak verre van optimaal voor de nieuwe functie. Te weinig natte cellen, centrale luchtverwarming/ventilatie versus individuele wensen. Bij een make-over is dit over het algemeen prima oplosbaar.

Een andere vorm van hergebruik is producten een nieuw leven toebedelen. Een prefab viaduct dat door toegenomen verkeersintensiteit niet meer voldoet, kan bijvoorbeeld worden ingezet op een minder drukke locatie.

Voormalig viaduct bij Gaasperdam in de A9. Foto: Rob Vergoossen

Bij gebouwen zou dit ook kunnen, maar omdat de maatvoering vaak afwijkt, is dit een lastige opgave. Bij een ontwerp waarin hergebruikte materialen worden toegepast, moet hier vanaf het begin rekening mee worden gehouden. De kans op restmateriaal is wel aanwezig, bijvoorbeeld van de 20 vloerelementen zijn er maar 16 nodig en dan ook nog 1,2 meter korter.

De meest simpele vorm is hergebruik van materialen. Denk hierbij aan granulaat als vervanging van toeslagmateriaal in beton of voor de fundering van wegen. Hoe schoner het granulaat hoe beter toepasbaar.

Vrije indeling

De vrij indeelbaarheid, de flexibiliteit van een bouwwerk, komt het gebruik en vooral ook het toekomstig gebruik van dit bouwwerk ten goede. Prefab beton biedt de mogelijkheid om industrieel respectievelijk modulair te bouwen maar toch met een vrijheid van indeling en uitstraling.

Met vrije overspanningen is de indeling natuurlijk ook vrij te bepalen, maar met de instortingen voor de installaties kan al in een eerder stadium rekening worden gehouden met individuele wensen. Het kan nog veel verder, namelijk de vrijheid bij het bepalen van de sparingen voor trappen en ramen of de uitstraling van de gevel.

Door met elementen te werken en een handige opbouw zou je in bepaalde situaties de gevels in latere fases nog kunnen veranderen, maar of dat nu zo duurzaam is, kun je je afvragen.

Vormvrijheid

Het mooie van beton is; je kunt het gieten in bijna alle vormen.

Kijk naar de mooie gevels van bijvoorbeeld Hourglass in Amsterdam, waar de gevel taps lopen als ware het een zandloper. Of naar de stemvorken in de gevel van het nieuwe culturele centrum in Den Haag, Amare. Een ander goed voorbeeld is het parkeerhuis in Oostenburg waar in de robuuste gevel een knipoog wordt gegeven aan het rijke havenverleden.

Parkeerhuis in Oostenburg. Foto: Riesjard Schropp en MIX architectuur

Het biedt ook mogelijkheden om bestaande bouwwerken een facelift te geven. Naoorlogse flats met enkel glas in de gevel en krappe balkons voor net aan vier kratten bier kunnen met nieuwe prefab betonnen balkons een volledige nieuwe moderne uitstraling gegeven worden. Ze kunnen dan gemakkelijk weer 50 jaar mee.

Mollenbossenflats, Venlo. Foto: Ronald Tilleman

Tot slot

De prefab betonindustrie is een flexibele high-tech wereld. Een wereld die continu in beweging is en volop bezig is om de doelstellingen van de rijksoverheid van 2030 en 2050 te halen. Een wereld waar de toekomst in zit.

Voor meer informatie kunt contact opnemen met Taco van den Broek van Betonhuis

Dit artikel is gesponsord door Betonhuis.

Brandvertragend en duurzaam: zo hielp Foreco het Wolderhuus bouwen

Brandvertragend en duurzaam: zo hielp Foreco het Wolderhuus bouwen

Een esthetisch lijnenspel en gebruik van duurzame materialen. Het Wolderhuus in Zuidwolde is een schoolvoorbeeld van moderne houtarchitectuur. Met innovatieve gevelbekleding en een indrukwekkende houten luifel laat dit multifunctionele gebouw zien wat de mogelijkheden zijn van houten gevelbekleding.

René Evers

Dura Vermeer weet altijd wie op de bouwplaats aanwezig is

Een bouwplaats van Dura Vermeer kom je niet zomaar op. Ook niet als bouwplaatsmedewerker. Eerst willen ze weten of je in het bezit bent van de juiste papieren, wat je kunt en of je op de hoogte bent van de veiligheidsnormen.

Rhenu Logistics

Zo helpt Kingspan de bouwsector met lage LCA-scores en herbruikbare gevelpanelen

"Distributiecentra zijn nodig, dus als je ze neerzet, zorg er dan voor dat je het meest duurzame én mooie vastgoed bouwt. Wij willen goede gebouwen." Dit zegt Joep Breukels, Managing Director Benelux van Kingspan Geïsoleerde Panelen.

‘Met SAWA in Rotterdam bouwen we één van de hoogste houten woontorens van Nederland.’ Foto: Ossip van Duivenbode voor ERA Contour.

TBI: 'Prettig en zinvol werken gaan hand in hand'

"Bij TBI streven we naar blije en trotse collega's. Want blije collega's zorgen voor blije klanten. De trots waarnaar we streven komt voort uit de bijdrage die we allemaal leveren aan de maatschappij. In welke functie je ook werkt binnen onze 21 ondernemingen in techniek, bouw & ontwikkeling en infra, je bouwt mee aan iets wat mensen hard nodig hebben. Betaalbare woningen, slimme installaties, energieneutrale tunnels en meer. En dan werk je bij TBI ook nog volop mee aan de noodzakelijke verduurzaming."