Het bedrijf uit Elburg heeft het thema hoog op de agenda staan. Bakker vertelde er onlangs over tijdens een bijeenkomst in de regio oost, georganiseerd door Bouwend Nederland. Ook Katja Mackus van Roelofs uit Den Ham hield een inspirerend verhaal. "Veel bedrijven zijn al jarenlang met duurzame inzetbaarheid bezig zonder dat ze het zich eigenlijk realiseren."
Yoga-matje
Opgewekte collega’s van de buitendienst die tijdens een trainingsdag fysieke belasting op een yoga-matje liggen: Bakker kon een brede glimlach niet onderdrukken toen ze een foto van dit tafereel onder ogen kreeg. "Terwijl ze van te voren nog tegen me zeiden dat ze echt niet op zo'n yogamatje zouden gaan liggen. Ze waren aanvankelijk nogal sceptisch", aldus Bakker.
Training fysieke belasting
Van Gelder, een familiebedrijf met ruim 1.200 werknemers, realiseert boven- en ondergrondse infrastructuur. Een groot deel werkt in de buitendienst en doet fysiek zwaar werk. Deze medewerkers kregen de mogelijkheid een training fysieke belasting te volgen. Daarbij leerden ze niet alleen hoe je op de juiste manier moet tillen om fysieke klachten te voorkomen, er werd ook aandacht geschonken aan thema´s als gezonde voeding en slapen.
Duurzame inzetbaarheid hoog op agenda
Van Gelder heeft duurzame inzetbaarheid hoog op de agenda staan en investeert daarom graag in de gezondheid van medewerkers, zegt Bakker. "Wij geloven in fitte, vitale en betrokken werknemers. Het is weliswaar lastig meetbaar, maar het is wetenschappelijk bewezen dat investeren in gezondheid van werknemers enorm loont.’’
Kosteloze check-up
Van Gelder besloot in 2017 serieus werk te maken van duurzame inzetbaarheid. Het bedrijf wilde graag dat alle medewerkers inzicht zouden krijgen in hun eigen gezondheid, in de vorm van een health check. Een deel van het personeel valt onder de cao Bouw & Infra en kwam daardoor sowieso al in aanmerking voor een Duurzame Inzetbaarheidsanalyse (DIA), een gratis check-up van werk en gezondheid bij Volandis, het kennisinstituut voor duurzame inzetbaarheid in de bouw en infra.
Stilstaan bij eigen leef- en werksituatie
Onderdeel van een DIA is een preventief medisch onderzoek, de PAGO. Het is een moment om stil te staan bij je eigen leef- en werksituatie, waarbij je als werknemer inzicht krijgt in de mogelijkheden die er vanuit de sector zijn om veilig, gezond en met plezier te werken. Voor de werknemers die niet onder deze cao vallen, heeft Van Gelder ook een health check aangeboden. Het resultaat viel eerlijk gezegd niet mee, aldus Bakker. "Veel mensen zijn fit, maar niet gezond. Een voorbeeld? Iemand heeft wel een goede conditie, maar heeft een te hoge bloeddruk.’’
‘Van Gelder komt in beweging’
Om maximaal in te zetten op duurzame inzetbaarheid, heeft het bedrijf de slogan ‘Van Gelder komt in beweging’ in het leven geroepen. Belangrijkste doel is dat medewerkers in goede gezondheid de pensioengerechtigde leeftijd halen. Naast een goede gezondheid wordt ook aandacht besteed aan vakkennis en vaardigheden, werkplezier, motivatie en betrokkenheid én een goede balans tussen werk en privé. Van Gelder is gestart met twintig ambassadeurs die vervolgens collega’s konden stimuleren hiermee verder aan de slag te gaan.
Gedeelde verantwoordelijkheid
Flessen frisdrank hebben plaatsgemaakt voor een fruitkistje, verder doen collega’s mee aan jaarlijks terugkerende hardloop- en fietsevenementen. Bakker: "Wij proberen werknemers te stimuleren ook zelf met ideeën te komen. Zo heeft iemand uit eigen beweging een bootcamp verzorgd. Dat zijn mooie initiatieven. Duurzame inzetbaarheid is immers niet alleen een verantwoordelijkheid van de werkgever, maar ook van de werknemer".
Levensfasebeleid
Duurzame inzetbaarheid is anno 2020 onderdeel van het bedrijfsbeleid bij Van Gelder, ook wel 'levensfasebeleid' genoemd: beleid waarbij zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met de specifieke omstandigheden en wensen van medewerkers in de verschillende fasen van hun leven en loopbaan. Bakker probeert het onderwerp op regelmatige basis onder de aandacht van het personeel te krijgen. Medewerkers krijgen een keer per kwartaal een nieuwsbrief over dit thema, inclusief tips & tricks. Bakker: "Je moet het belang ervan blijven herhalen. Informeren, maar ook prikkelen. Verder proberen we tijdig signalen op te vangen als het met een werknemer niet zo goed gaat. Denk aan rugklachten, maar ook geldzorgen of het verlies van een dierbare. Als bedrijf proberen we iemand te helpen, zonder betuttelend te willen zijn. We houden van korte lijnen naar onze medewerkers en snel schakelen met hulpinstanties als de problematiek hierom vraagt. Communiceren met je medewerkers is heel belangrijk.’’
Pensioenbijeenkomsten
Verder verzorgt Van Gelder pensioenbijeenkomsten voor medewerkers die bijna met pensioen gaan. Ook hun partners zijn welkom. Wat zijn de verwachtingen? Hebben ze het financieel op orde? Zijn ze bereid om in de laatste fase van hun carrière jaren bijvoorbeeld vier dagen te werken? Alle mogelijkheden worden besproken en ingezet.
Sociale component bij Roelofs
Veel bedrijven zijn al jarenlang met duurzame inzetbaarheid bezig zonder dat ze het zelf eigenlijk door hebben, zegt Katja Mackus van Roelofs uit Den Ham. "DIA en PAGO, een vierdaagse werkweek, deeltijdpensioen: ze vallen er allemaal onder." Roelofs, met een hoofdvestiging in Den Ham, telt zo’n 280 werknemers. Het bedrijf richt zich op de ontwikkeling en realisatie van infrastructurele werken. Mackus: "We zijn een familiebedrijf, dus die sociale component is bij Roelofs altijd al prominent aanwezig geweest."
Talent en werkplezier
Optimaal gebruikmaken van ieders talent, werkplezier en op een gezonde manier de pensioengerechtigde leeftijd halen: dat zijn volgens Mackus de belangrijkste ingrediënten van duurzame inzetbaarheid. "Hoewel, dat klopt niet helemaal: het gaat ook om gezond zijn in de periode ná die pensioengerechtigde leeftijd. De helft van de mensen die met pensioen gaan, blijft een of twee dagen per week werken. Waarom? Omdat ze het leuk vinden. We hebben een walsmachinist van 71 jaar die meedraait in de asfaltploeg."
Eigen academy
Ander voorbeeld: een jongere asfaltwerker had last van versleten heupen en werd voor een flink percentage afgekeurd. Deze werknemer legde zich er niet bij neer en liet zich omscholen tot vrachtwagenchauffeur. "Sindsdien is hij 100% inzetbaar", aldus Mackus. Roelofs beschikt bovendien over een eigen academy, voor het ontwikkelen, stimuleren en delen van kennis. De academy zet zich in om mensen te binden en te boeien voor de verschillende facetten van het vakgebied.
Gesprek
Als het nodig is, benadert Roelofs werknemers die het op welke manier dan ook zwaar hebben voor een gesprek. Het gaat niet alleen om mensen met fysieke klachten: het gaat ook om werknemers met mentale problemen of financiële zorgen. Mackus: "We proberen ze te helpen en eventueel een alternatief te bieden. Neem iemand met een fysiek zwaar beroep: wil hij of zij gezond de eindstreep halen, dan kan het zinvol zijn een vierdaagse werkweek aan te bieden. In eerste instantie reageren ze vaak terughoudend, maar ze krijgen een proefperiode. Niks moet, het is vrijwillig. Achteraf zijn ze vaak blij dat ze een dag minder zijn gaan werken".
Samen sporten
Ook bij Roelofs doen werknemers mee aan wandel- en fietstochten en hardloopevenementen. Samen sporten is niet alleen gezond, maar ook goed voor de saamhorigheid, aldus Mackus. Ook opdrachtgevers van Roelofs worden hierbij betrokken. Het bedrijf heeft intussen een aantal ‘kartrekkers’ aangewezen die hun collega’s enthousiasmeren over gezamenlijk sporten.
Onder het motto ‘Bouw aan een fitte toekomst!’ hebben Bouwend Nederland, kennis- en adviescentrum Volandis en Vakmedianet/Cobouw de handen ineen geslagen om werk te maken van duurzame inzetbaarheid.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Bouwend Nederland.