Dat heeft Bouwinvest deze week aan de bewoners laten weten. Uit twee nieuwe onderzoeken door ingenieursbureaus Peutz en Nieman, blijkt dat de liften, de waterleidingen en de ventilatiesystemen overmatig veel geluid produceren.

De Pontsteiger voldoet qua lucht- en contactgeluidisolatie wel aan het Bouwbesluit, concluderen de bureaus, toch is “geconstateerd dat diverse leefgeluiden tussen woningen onderling (duidelijk) waarneembaar zijn”, schrijft Peutz. Het gaat om buren die lopen, stoelen verschuiven, binnendeuren dicht doen of stopcontacten gebruiken. Ook waterreservoirs van wc’s die vollopen en het lang nagalmen van burengeluid in de grote woonkamers leidt tot overlast. De onderzoekers van zowel Peutz als Nieman zeggen dat de kans op geluidshinder in de Pontsteiger groter is dan in een gemiddelde woning, omdat geluiden van buiten nauwelijks in het gebouw doordringen.

Bouwinvest heeft vervolgonderzoeken gestart

Bouwinvest heeft vervolgonderzoeken gestart om hinderlijke geluiden zoveel mogelijk te beperken. De constructie van het gebouw is geen punt van aandacht, omdat de zowel de lucht- als contactgeluidisolatie bovengemiddeld is ten opzichte van de Bouwbesluit-eisen.

Uit een onderzoek naar de liften kwam naar voren dat de liftophanging aan de betonconstructie is verbonden, waardoor bewoners de lift nadrukkelijk kunnen horen. Met de liftfabrikant en het onderhoudsbedrijf wordt naar oplossingen gezocht.

Bouwinvest volgde de raad van Peutz op om de waterdruk voor de Pontsteiger aan te passen, waardoor er geen problemen met zingende waterleidingen en “buitensporig” loeiende douchekoppen meer zijn. De mechanische ventilatie zal in samenspraak met bewoners anders worden afgesteld. De luide deurbellen moeten bewoners zelf een toontje lager zetten. Om overlast van het sluiten van binnendeuren te verminderen,  wordt gedacht aan het plaatsen van extra rubberdopjes of rubberstroken in het kozijn, aldus Bouwinvest.

In theorie niets aan de hand, maar er is wel iets aan de hand

Bouwinvest zit met de raadselachtig geluidsproblemen in zijn maag. “Ondanks dat Peutz eigenlijk niet veel kan vinden, is er geluidsoverlast”, zegt woordvoerder Nicolette Klein Bog. ”Als je beide onderzoeksrapporten leest, is er in theorie niets aan de hand, maar er is wél wat aan de hand. Dat is het moeilijke. We doen alles eraan om te achterhalen wat er aan de hand is.”

In april van dit jaar klaagden bewoners al over geluidshinder. Ze werden gek van de leefgeluiden van de buren. “Soms ga ik bij een vriend slapen om tot rust te komen”, zei een van de bewoners.

De andere bewoner zei “letterlijk alles” te horen wat er zich bij zijn buren afspeelt. “Als er aangebeld wordt bij mijn buren, hoor ik dat. Als de telefoon gaat ook. Als ze beneden de radio aanzetten, hoor ik mijn tv niet meer.”

Bewoners die geluidsklachten hadden zijn verhuisd

Voor een deel van de bewoners wordt de put gedempt terwijl het kalf al verdronken is. Van de vijf bewoners met klachten die Cobouw eerder dit jaar sprak, zijn er inmiddels drie vanwege de geluidsproblemen verhuisd. Twee zijn in de Pontsteiger gebleven, maar schoven door naar een huurappartement in een rustiger deel van het gebouw; één bewoner is naar een ander deel van Amsterdam verhuisd. Van een andere huurder is bekend is dat deze vanwege de geluidsproblemen een verhuiswens had, maar is het onbekend of de verhuizing ook heeft plaatsgevonden.

Peutz heeft in opdracht van eigenaar Bouwinvest op drie dagen in mei in zestien verschillende appartementen onderzoek gedaan, onder andere met een hamerapparaat en een ruisbron. Uit eerder akoestisch onderzoek door Cauberg Huygen was gebleken dat het gebouw zowel wat betreft  de luchtgeluidisolatie als de contactgeluidisolatie aan het Bouwbesluit voldeed. Toch waren de klachten van bewoners dermate ernstig, dat werd besloten verder te zoeken naar de oorzaak. Al wijst Bouwinvest er ook op dat het “overgrote merendeel van de bewoners nooit een klacht heeft ingediend”.

“Als blijkt dat het niets aan de hand is, heb ik een probleem. Want ik weet dat er wel iets mis is“, reageerde een bewoner voor dit voorjaar.

Ene bewoner gevoeliger voor geluid dan andere

Ingenieursbureau Nieman heeft de onderzoeken van Peutz en Cauberg Huygen beoordeeld. Zowel Peutz als Nieman wijzen erop dat het horen van leefgeluiden van de buren inherent is aan het wonen in een wooncomplex. Ook is de ene persoon gevoeliger voor geluiden dan de andere. Ze wijzen er echter ook op dat de hoorbaarheid van geluiden en de kans op geluidshinder toeneemt naarmate er minder geluiden van buiten het woongebouw doordringen. Dat is het geval in de Pontsteiger, dat aan het IJ ligt. Nieman wijst op de mogelijkheid de geluidshinder te verminderen door het ventilatiesysteem harder te zetten.

Dat de radio van de buren tot ergernis leidt kan Nieman verklaren. “De normering houdt geen rekening met muziekgeluiden met veel lage tonen.” Bastonen worden minder goed tegengehouden dan hogere tonen die bij spraakgeluiden voor komen. Zwevende vloeren lossen dat probleem niet op, zei een specialist van Woningborg hier eerder over.

Ook klinken geluiden in een lege ruimte volgens Nieman luider dan in een gemeubileerde ruimte. “Dat verschil kan hoorbaar zijn, zeker bij de bovengemiddeld grote woon- en slaapvertrekken die Pontsteiger heeft.”

Bouwers en Bouwinvest kozen bij Pontsteiger voor ondergrens Bouwbesluit

Over de contactgeluidsisolatie schrijft Niemand dat contactgeluiden bij nieuwbouwwoningen in het algmeen veelvuldig als hinderlijk worden ervaren, ook als aan de grenswaarden van het Bouwbesluit voldaan is. De bouwcombinatie van Dura Vermeer en M.J. De Nijs heeft daarom de contactgeluidisolatie met 10 dB aangescherpt bovenop het Bouwbesluit. Ten aanzien van de interne geluidwering en het installatiegeluid heeft de bouwcombinatie niet gekozen voor scherpere grenswaarden.

Bewoners Pontsteiger klagen over extreme gehorigheid appartementen

Ze horen zo’n beetje alles van hun buren en worden ‘s nachts regelmatig wakker

Bouwinvest is met de aannemers overeengekomen, blijkt uit het onderzoek van Nieman, dat het gebouw wat betreft luchtgeluidisolatie en installatiegeluiden op de schaal van 1 tot 5 zou behoren tot kwaliteitsklasse 3 volgens de normen van NEN 1070. Klasse 1 gaat uit van de best beschikbare technieken, wat een goed gebouw met weinig geluidshinder oplevert. Klasse 3 is vergelijkbaar met de wettelijk ondergrens van het Bouwbesluit en “biedt bescherming tegen ontoelaatbare verstoringen, waarbij enige geluidhinder niet uitgesloten is”. Bij klasse 5 is feitelijk geen sprake van bescherming tegen geluidhinder en zullen veel klachten ontstaan.

Een van de huurappartementen van de Pontsteiger. De bewoners horen zo’n beetje alle leefgeluiden van hun boven- en onderburen. Foto: Eran Oppenheimer.

Pontsteiger is beter dan het ontwerp

Uit het akoestisch onderzoek blijkt dat de Pontsteiger beter is dan in het bestek is beschreven. “Wat betreft luchtgeluidisolatie
is een betekenisvol beter gebouw gerealiseerd”, schrijft Nieman. De meeste appartementen zitten in Klasse 2. Op stille momenten is volgens Peutz echter min of meer sprake van kwaliteitsklasse 3. Het contactgeluid van de Pontsteiger behoort tot klasse 1.

Peutz constateert dat het Bouwbesluit niet altijd afdoende is om geluidshinder te voorkomen. Zo blijkt volgens de adviseurs dat bij “regulier” gebruik van het sanitair het gebouw voldoet aan de geluidsnormen van het Bouwbesluit, maar dat “in specifieke situaties” sprake kan zijn van een “aanzienlijk hoger installatiegeluidniveau”, dat wil zeggen piepende waterleidingen of douchekoppen. Over de liften zeggen de onderzoekers dat het “karakteristieke installatiegeluidsniveau” van de liften net voldoet aan het Bouwbesluit. Toch zijn de liften “een grote bron van geluidhinder”.

Pontsteiger niet ontworpen met visie dat burengeluid niet hoorbaar zou zijn

Ter verduidelijking merkt Nieman op dat de Pontsteiger “niet ontworpen is met de visie dat burengeluiden en geluiden van technische installaties niet hoorbaar zijn”. Voor de volledigheid adviseert Peutz ook dat de bewoners rekening met elkaar kunnen te houden door bijvoorbeeld hun stoelpoten te voorzien van viltjes en schoenen met harde zolen als het even kan in de woning uit te doen.