De torenkraan hees vorige week de laatste stempels uit de bouwput van het 91 meter hoge megahotel met 650 kamers. Normaal gesproken geen operatie om van wakker te liggen, maar op de bouwlocatie bij Amsterdam RAI ligt dat net iets anders. Vanuit de tweelaagse parkeerkelder onder het hotel kun je de pas gebouwde Noord-Zuidlijn bijna aanraken. De metro’s denderen straks op enkele meters afstand voorbij. Dat vraagt om een zeer stabiele bouwkuip.

“Normaal gesproken zijn de toleranties ten aanzien van de bewegingen van een damwand een kwestie van centimeters, maar hier komt het op een paar millimeter aan”, vertelt projectcoördinator Adri Last van hoofdaannemer Pleijsier Bouw. “Je wilt uiteraard geen verzakking van de spoorbaan krijgen.”

De aannemer uit Nijkerk drukte daarom – nadat alle juridische discussies over aansprakelijkheid waren afgerond – de damwanden met uiterste voorzichtigheid de grond in. Tijdens het werk is er voortdurend contact met de projectleiding van de Noord-Zuidlijn. Tientallen meetpunten op en rond de tunnel hielpen om het funderingswerk nauwkeurig te monitoren.

Stalen schacht trillingsvrij de grond ingeschroefd

Pleijsier Bouw plaatste draglineschotten om het tunneldak te beschermen en de druk te verdelen. Zwaar materieel mag niet in de buurt komen van de tunnelzone. Als funderingspalen gebruikte de aannemer verdiept aangebrachte HEK-combipalen. Dat zijn in de grond gevormde schroefpalen met een verloren schroefpunt en een prefabbetonelement als paalkern. De stalen schacht wordt trillingsvrij de grond ingeschroefd en daarna getrokken terwijl een mengsel van zand-cement en grout wordt ingespoten. “We hebben de palen uitgevoerd met een achthoekig prefabelement. Dat geeft een veel groter draagvermogen, bij een gelijke boordiameter”, vertelt Last.

De bouwput zelf was een uitdaging op zich. De hoekige vorm ervan maakte het extra complex om de boel stabiel te krijgen. Afgraven en afvoeren van de totaal 2.500 vrachtauto’s grond vergde eveneens nauwkeurige monitoring. Met de afronding van de bouwputfase is, kortom, een van de grootste hindernissen geslecht.

Door OMA ontworpen bouwwerk bevat meer uitdagingen

Dat betekent niet dat het door OMA ontworpen bouwwerk geen uitdagingen meer bevat. Aan de verspringing van de drie op elkaar gestapelde driehoeken heeft Pleijsier straks nog een interessante klus. “Door de driehoekige vorm zit je met een verspringing in de kolommen”, vertelt Last. “We hebben daarom een constructie nodig die het uitkragende deel ondersteunt.”

tekst loopt door onder de foto

De metro’s denderen straks op enkele meters afstand voorbij. Dat vraagt om een zeer stabiele bouwkuip. (Foto: John Gundlach)

De bouwer gebruikt er een vloerbekistingssysteem van Peri voor dat vanuit de onderliggende verdieping wordt uitgebouwd. Het systeem bestaat uit aluminium modulen die zich snel laten opbouwen en afbreken. Een soortgelijk systeem werd gebruikt bij de bouw van De Rotterdam. Rem Koolhaas’ bureau OMA ontwierp dat gebouw – waarin eveneens een Nhow hotel neerstreek – met vergelijkbare verspringingen als het Nhow hotel RAI. De inspiratie haalde de architect overigens ergens anders vandaan: die kwam van de RAI-reclamezuil ‘het Signaal’.

Alle kelderwanden en de -1 keldervloer zijn al gestort, momenteel wordt de laatste hand gelegd aan de bekisting voor de beganegrondvloer. De betonnen kern van het gebouw is ondertussen al opgeklommen tot aan de tweede etage. Met een hydraulische klimbekisting gaat het de komende maanden vanaf niveau -2 in snelle vaart door tot aan het dak. “Die kist is niet afhankelijk van de kraan en dat maakt het voor ons makkelijker”, vertelt Last. “De kraan heeft het al druk genoeg.”

Per verdieping negen tot twaalf dagen werk

De kern loopt altijd twee tot drie verdiepingen voor op de rest van het gebouw. Boven op de kern staat straks de betonpomp. Die kan vanuit de hoge centrale positie makkelijk het beton voor de vloeren leveren. Als de basis af is verwacht de bouwer per verdieping negen tot twaalf dagen werk te hebben. Dat werk wordt waar mogelijk kraanonafhankelijk uitgevoerd, het beton gaat via de pomp omhoog.

Terwijl de ruwbouw vooruitsnelt worden de ondergelegen verdiepingen wind- en waterdicht gemaakt met geprefabriceerde aluminium gevelelementen. Rollecate levert die kant-en-klaar aan op de bouwplaats. Gezien de krappe bouwplaats vergt de aanlevering een strak systeem van just-in-time leveranties. Last: “We richten een bufferplek in waar leveranciers kunnen wachten op een seintje dat ze kunnen leveren. Alleen met strakke afspraken en heldere tijdsschema’s kunnen we op deze plek ongestoord werken.”

Breeam Excellent
Het Amsterdam RAI Hotel moet een Breeam score Excellent halen. Dat is onder meer terug te zien in voorzieningen als de warmtekoudeopslag, aansluiting op het stadswarmte en de minimalisering van de warmtevraag dankzij warmtewisselaars in de klimaatinstallaties en hoogwaardige isolatie. LED-verlichting beperken de elektriciteitsbehoefte. Pleijsier Bouw draagt onder meer zijn steentje bij door te werken volgens de gedragscode Bewuste Bouwers en door bouwafval te scheiden in verschillende stromen.

Projectgegevens
Bruto vloeroppervlak: 37.000 m2 excl. parkeergarage.
Aantal kamers: 650 kamers.
Hoogte: 91 meter hoog
Bouwtijd:  november 2016 – medio 2019
Opdrachtgever: COD en Being Development
Architect: Office for Metropolitan Architecture
Aannemer: Pleijsier Bouw
Adviseur bouwfysica: Royal HaskoningDHV
Constructeur: Van Rossum
Adviseur installaties: Techniplan Adviseurs