Dutch New Energy Research voorspelde een flinke groei van het aantal geïnstalleerde warmtepompen in Nederland. Vanaf 2024 zouden jaarlijks zo'n 250.000 apparaten worden verkocht, een aantal dat de jaarlijks 400.000 te vervangen cv-ketels benadert. Het liep anders: de verkoop stagneerde.

Met kouder water door de leidingen, wordt de aanleg van warmtenetten goedkoper en kan er meteen efficiënt worden gekoeld. Netcongestie wordt ook beteugeld, want de warmtepomp heeft altijd een stabiele bron en veroorzaakt veel minder stroompieken.

"Met de juiste ontwerpkeuzes voor zowel de woning als de warmtepomp is een aansluitvermogen van minder dan 1 kW al voldoende voor bodemenergie warmtepompen", zegt een woordvoerder van warmtepompfabrikant Itho Daalderop. "Hierdoor ontstaat een zeer netbewuste oplossing, die niet alleen het elektriciteitsnet ontlast, maar ook de woningbouw kan versnellen."

Met subsidies op warmtepompen kan de overheid de realisatie van warmtenetten in de weg zitten. Daarvoor waarschuwt de Algemene Rekenkamer in een dinsdag uitgekomen rapport.

De wildgroei aan warmtepompen ondermijnt de businesscase voor nieuwe warmtenetten. Gemeenten missen een ontmoedigingsbeleid en de Wet collectieve warmte hangt nog in het parlement. Hierdoor dreigt de transitie naar warmtenetten mis te lopen, met nog meer drukte op het stroomnet tot gevolg.

Grote warmtebedrijven mikken voortaan ook op kleinschalige warmteoplossingen voor nieuwe wooncomplexen. Op deze manier vallen ze niet onder de Wet collectieve warmte. "Het liefst zijn we zo vroeg mogelijk in een project betrokken."

Restwarmte uit de industrie vliegt veelal de schoorsteen uit, maar bij Philip Morris houdt een energieterugwinnende gaswasser veel binnenboord. Twee machtige warmtepompen gebruiken het als verwarmingsbron voor de kantoorgebouwen of voeren het terug in het proces.

Halvering van omzetten, busjes die stilstaan, er wordt zelfs gevreesd voor faillissementen: duurzame energiebedrijven zitten in zwaar weer, signaleert Olof van der Gaag, voorzitter van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE).

Nieuwe woningbouwprojecten in de gemeente Utrecht dreigen fors duurder te worden. Aanleiding is de beslissing van energiebedrijf Eneco om nieuwe woningen toch niet aan te sluiten op een warmtenet.

De verkoop van warmtepompen is voor het derde kwartaal op rij gedaald. In de eerste zes maanden van dit jaar werden er 47.000 stuks verkocht, bijna een halvering ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.