Rijkswaterstaat is nog altijd de grootste opdrachtgever in de bouw, maar wordt serieus op de hielen gezeten door de Rijksvastgoedbedrijf en Tennet. Dat blijkt uit de top 50 opdrachtgevers die Cobouw dit jaar voor het eerst publiceert.

Woningcorporaties hebben vorig jaar 21.761 nieuwe woningen gebouwd. Daarmee zet de stijgende lijn in de nieuwbouw van huurwoningen door, maar daarvoor moet wel fors meer geld geleend worden.

Woningcorporaties investeerden vorig jaar 4 miljard euro in nieuwbouw van sociale huurwoningen. Maar ze moeten steeds meer lenen om de stijgende kosten van bedrijfsvoering en onderhoud te financieren.

Gezamenlijk op grote schaal gestandaardiseerde sociale huurwoningen inkopen is niet dé oplossing om het bouwtempo op te schroeven, maar het helpt wel enorm, weten ze bij het Brabantse WoonST, een van de koplopers onder de bouwstromen. Zeker omdat naast corporaties ook gemeenten meedoen. "Je kunt niet zonder elkaar."

De bouw van woningen moet versnellen. Daarom zijn in het hele land 'versnellingstafels' opgezet, om knelpunten op te lossen. Staf Depla, lid van de Landelijke Versnellingstafel Woningbouw (LVW). "Iedereen praat over wat een ander moet doen, maar niet over wat je samen kan doen om het bouwtempo te versnellen."

Wat moet er straks in het nieuwe regeerakkoord worden afgesproken over bouw en infra? In aanloop naar de verkiezingen wil Cobouw weten: wat zou u doen als u minister van Bouwen was? "Het is bizar dat corporaties winstbelasting betalen, terwijl wij niet eens winst mogen maken", zegt Liesbeth Spies, voorzitter van Aedes, vereniging van woningcorporaties.

Vergeleken met 2023 werden nieuwbouw koopwoningen kleiner en dus goedkoper. Huurwoningen werden juist duurder.

Een grote meerderheid van de Nederlanders vindt dat sprake is van een crisis op de woningmarkt. Maar hoe en waar nieuwe woningen gebouwd moeten worden, daarover zijn de meningen sterk verdeeld.

De verkiezingstijd lijkt nu, de vakantieperiode erop zit, begonnen. En jawel: wonen en woningbouw staan bij vrijwel alle partijen boven aan de prioriteitenlijst. Dat klinkt hoopvol, maar wie beter kijkt ziet dat de echte verschillen in betaalbaarheid zitten.

Beleidsmakers en deskundigen zien optoppen als een van de manieren om snel woningen te realiseren. Toch komt het nauwelijks van de grond. Standaardisatie en meer goede praktijkvoorbeelden kunnen helpen, zeggen adviesbureaus.