Michiel Maas

De bouw moet innoveren om een antwoord te hebben op de snelle veranderingen in de markt. Maar volgens experts gaat dat nog lang niet snel genoeg. Tijdens een rondetafelsessie werd wel duidelijk dat technologie op zichzelf niet tot innovatie leidt. Bouwbedrijven moeten veel meer investeren in sociale en logistieke innovatie.

Het waterschap Zuiderzeeland transformeerde het eigen waterschapshuis in Lelystad van een kwalitatief ondermaats kantoorpand tot een prijswinnend icoon van circulariteit. De renovatie van het gebouw moet een voorbeeld zijn voor de ambities van het waterschap: energieneutraal in 2050. "Je kunt merken dat de mensen hier er iedere dag mee bezig zijn."

Wie dacht dat het traditionele metselwerk aan het verdwijnen is, vergist zich. Ondanks het oprukken van prefab worden er nog steeds huizen en gebouwen steen voor steen opgemetseld. En er is veel werk in de restauratie en renovatie van oude gebouwen. Metselaar Remco de Groot (27) werkt bij Koninklijke Woudenberg, gespecialiseerd in restauratiewerk.

Panama stond decennialang bekend als een instabiel land met een van de belangrijkste vaarwegen ter wereld, het Panamakanaal. Maar volgens de Nederlandse ambassadeur Dirk Janssen is het land inmiddels een stabiele democratie en ontwikkelt het zich tot een van de belangrijkste logistieke hubs in Midden- en Zuid-Amerika. En dat biedt kansen voor Nederlandse bouwers.

Gebouwen worden steeds vaker verzamelaars van informatie over gebruik, temperatuur, toegang en staat van onderhoud. Datadiensten zien zelfs brood in het verwerken en verkopen van deze Big Data. Maar wordt er wel nagedacht over de gevolgen van het verzamelen van privacygevoelige informatie door ontwikkelaars en bouwers? Veel te weinig, zegt privacy- en toezichtrechtadvocaat Ben Baldwin. En dat kan ook voor ontwikkelaars grote gevolgen hebben.

Een enorme logistieke puzzel gaat vooraf aan de grootscheepse renovatie van de Coolsingel in Rotterdam. Het vergt een nauwe fasering van de werkzaamheden.

De druk op de Amsterdamse woningmarkt heeft ook voor de bouwopgave van de randgemeenten gevolgen. In Zaanstad moeten door transformatie en binnenstedelijke verdichting tien- tot twintigduizend extra woningen worden gebouwd. Stedenbouwkundige Frits Palmboom moet de schakel zijn tussen ontwikkeldruk en stadsaanzicht. Deel 2 in een serie over bouwen onder de rook van Amsterdam. "Zaanstad heeft een geschiedenis van pragmatisch produceren. Maar daar maak je niet automatisch een mooie stad van."

De druk op de woningmarkt in de Amsterdamse regio betekent dat ook de randgemeenten een enorme bouwopgave hebben. Voor Haarlemmermeer betekent het een forse groei van het aantal woningen en inwoners. Maar de gemeente heeft een groot voordeel, weet wethouder Tom Horn. Deel 1 in een serie over bouwen onder de rook van Amsterdam. "Er is hier nog ruimte om te bouwen."

Fekke Haringsma (37) werd als scholier al gegrepen door de schoonheid van traditioneel stucwerk. Nu is hij al jaren aan het werk als meesterstukadoor en zet hij zich als specialist in voor het herstel van traditionele ornamenten.

Infrabouwer GMB laat al een aantal jaar een stabiele groei zien. Toch wil algemeen directeur Gerrit Jan van de Pol minder afhankelijkheid van de traditionele opdrachtgevers uit de publieke sector, om de grote pieken en dalen in die opdrachten beter op te vangen. "We zijn op zoek naar een over te nemen partij in de industrie en dienstverlening."