Pas nadat Madeline Buijs half augustus een glasheldere analyse publiceerde van de impact van de uitspraak van de Raad van State over het Programma Aanpak Stikstof (PAS), drong de omvang van de problematiek in volle hevigheid door tot de bouwsector. “Het gaat de bouwsector de komende vijf jaar 14 miljard omzet kosten.” Dit voorspelde ze namens het ‘Sector Advisory Team’ van ABN AMRO, dat behalve uit Sector Econoom Buijs ook bestaat uit Casper Wolf (Sector Analist) en Patran van Heel (Sector Banker).
“Inclusief de gevolgen voor de werkgelegenheid, een verlies van circa 70.000 banen, waren we de eersten die de ernst van de situatie niet alleen onderkenden, maar ook wisten te kwantificeren”, blikt Buijs terug. “Niet omdat we het leuk vinden om de noodklok te luiden. Maar omdat het onze taak is om trends en ontwikkelingen binnen de bouw en het vastgoed in een zo vroeg mogelijk stadium te signaleren en te analyseren. Zodat je erop kunt gaan sturen.”
Vinger aan de pols
Geheel in de lijn van de nieuwe strategie van ABN AMRO, ‘Banking for better, for Generations to come’, is alles wat het sectorteam doet gericht op een duurzame toekomst, van de bouwsector en de bedrijven die erin opereren. “We gaan niet uit van bedreigingen maar van kansen en uitdagingen”, benadrukt Van Heel. “Neem de stikstof- en pfas-crisis. Die is zo groot en confronterend voor veel sectoren, dat je eigenlijk alleen maar kan concluderen dat we dit bovenal als kans moeten zien om voor Nederland een ruimtelijk deltaplan te maken. We ontkomen niet aan gerichte keuzes. In het verlengde daarvan biedt deze crisis kansen om de bouwsector versneld te innoveren, te verduurzamen en om nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen.”
Koplopers ondersteunen
Met de vinger stevig aan de pols van de bouw en het vastgoed, ziet Wolf het ook als een taak van de bank om koplopers op het gebied van duurzaamheid, technologie en innovatie te ondersteunen. En om de kennis en ervaring die zij opdoen zo breed mogelijk te verspreiden, intern maar ook extern, via opiniestukken, columns, workshops en symposia.
“Ook in de bouw zijn er al bedrijven met een all electric machinepark. En er wordt al modulair gebouwd, in onze ogen een belangrijk onderdeel van de circulaire bouweconomie die in 2030 al voor de helft moet zijn gerealiseerd. Modulair bouwen is bovendien efficiënter en daardoor een deel van de oplossing voor de arbeidsproblematiek in de bouw. En het kan helpen om de woningbouwproductie aan te jagen. In het huidige tempo worden de aantallen die nodig zijn om aan de enorme vraag te voldoen bij lange na niet gehaald. Om over de verduurzaming van de bestaande woningvoorraad maar te zwijgen.”
Interessante kruisbestuivingen
De interactie met de andere sectorteams binnen ABN AMRO, leidt volgens Wolf tot interessante dwarsverbanden en kruisbestuivingen. “Zeker in de bouw met zijn lage marges en geringe financiële buffers, zijn aannemers vaak op de korte termijn gericht. Waar mogelijk laten wij ze kennis maken met innovaties, die soms afkomstig zijn uit andere sectoren. Hier in Circl, het circulaire paviljoen van ABN AMRO in Amsterdam, hebben bijvoorbeeld al tientallen bouwondernemers deelgenomen aan de tweedaagse Business Innovation Workshop die wij aanbieden en die gericht is
op circulariteit binnen je bedrijf.”
Een toekomstbestendig bedrijf, is een beter bedrijf. Dat geldt in bouw en vastgoed, maar evengoed ook voor onszelf”
Van Heel: “Daarnaast stimuleren we de verduurzaming van de bouw- en vastgoedsector met groene leningen. En met digitale data instrumenten, zoals de Duurzame Investeringstool. Die rekent gebouweigenaren voor wat het kost om hun vastgoed naar minimaal Energielabel C of A te verduurzamen. Op gebied van duurzaamheid bieden we ook Impact Based Banking aan. Dit is een programma dat we samen met Ecochain hebben ontwikkeld en dat voor bedrijven inzichtelijk maakt hoeveel CO2 ze in de keten produceren en hoe CO2-footprint efficiënt kan worden geminimaliseerd. Op die manier zijn we met ontzettend veel duurzame oplossingen bezig, daar gaat echt een versnelling komen.”
Uit de gevarenzone
Benadrukkend dat er geen sprake is van een economische crisis, voorspelt Buijs dat de forse afname van het aantal verleende bouwvergunningen die voortvloeit uit de stikstofcrisis vanaf 2020 knock-outs gaat uitdelen in de bouwsector. “Dat er bedrijven gaan omvallen is onvermijdelijk. Het is aan ons om ze te helpen uit de gevarenzone te blijven en om ook alvast voor te sorteren op de hausse die daarna komt, want er is een enorme vraag naar duurzame woningen en nieuwe infrastructuur.” Van Heel: “Een toekomstbestendig bedrijf, is een beter bedrijf. Onder het motto ‘Missie 2030’ geldt dat ook voor ABN AMRO zelf. We nemen daarin de rol van ‘action-leader’.”
ABN AMRO Paris Proof
Vanuit Circl wijst Wolf naar het hoofdkantoor van ABN AMRO aan de andere kant van het plein. “Het is BREEAM-NL In-Use Excellent gecertificeerd. We innoveren nu weer verder om te zien of we het ‘Paris Proof’ kunnen maken. Dat betekent dat het jaarlijkse energieverbruik gemiddeld met tweederde terug moet naar maximaal 50 kWh per vierkante meter. Bij twee van onze kleinere kantoren is dat al gelukt, met innovaties, nieuwe technologie en efficiency moet dat ook te bereiken zijn in alle andere kantoren.”
Right to copy
Op alle duurzame en circulaire innovaties in de gebouwen van ABN AMRO, rust volgens Van Heel ‘geen copy-right, maar een right-to-copy’. “Ook dat past naadloos in onze strategie om klanten te helpen bij hun overstap naar duurzame producten en businessmodellen. Door onze gegevens, kennis en expertise op zo’n manier in te zetten dat het leidt tot een robuust, duurzaam verdienmodel dat social impact heeft. Ook in de bouw.”
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met ABN AMRO
