Wel of geen crisis? En zo ja, hoelang duurt die dan? In hoeverre krijgt de bouw er last van? Of moeten we elkaar vooral niet in die put praten? In het wereldje houdt iedereen zijn hart vast. Het uitgezette werk gaat grotendeels door, maar de stroom van nieuwe opdrachten lijkt langzaam maar zeker toch op te drogen.

Cobouw vroeg, in nauwe samenwerking met onderzoeksbureau USP, bouwers, architecten, vastgoedondernemers en installateurs: hoe gaat het in de sector? Ziet u al omzetdalingen en wat verwacht u op de langere termijn?

Vergunningenknauw

De resultaten over maart stemmen niet direct droevig, maar om nou te zeggen dat corona ongemerkt voorbijgaat aan de bouw is op basis van dit onderzoek niet het geval. Zo maken ontwikkelaars zich grote zorgen over de afgifte van vergunningen. 62 procent vreest voor vertraging, om niet te zeggen: voor een knauw.

Gekeken naar de omzet zijn de beelden wisselend. Zo zag één op de drie architecten, installateurs en afbouwers de omzet afgelopen maart dalen vergeleken met maart 2019. Snoeihard? Daar valt over te twisten. Meestal gaat het over een daling van tussen de 1 tot 20 procent, in elk geval niet genoeg om in aanmerking te komen voor de tijdelijke noodmaatregel overbrugging werkgelegenheid (NOW).

Renovatiemarkt krijgt klappen

Andere bedrijven hebben naar eigen zeggen nog helemaal geen last van corona. Ruim 40 procent ervaart dat de omzet in maart vergelijkbaar is met exact een jaar geleden, terwijl een op de vijf ondernemers in de bouw zelfs nog een omzetstijging waarneemt.

De hardste klappen vallen in de renovatiesector. Ruim 40 procent van de renovatiebedrijven zag de omzet slinken. Ter vergelijking: ‘slechts’ 21 procent van de bedrijven die in de nieuwbouw actief zijn hadden daar ook mee te maken.

Opdrachten vallen uit

Er zijn dus zorgen over vergunningen en omzetten die beginnen te dalen, maar vraaguitval door corona zorgt in de lente van 2020 echter voor de meeste kopzorgen.

Aannemers, afbouwers en installateurs zien dat diverse opdrachten worden uitgesteld of geannuleerd. Vooral op de particuliere markt valt werk weg (41 procent), maar ook beleggers (29 procent) en bedrijven (36 procent) zijn volgens het onderzoek een stuk voorzichtiger met het verstrekken van nieuwe bouwopdrachten.

Aannemers kunnen langer vooruit

Wat nu? Doorgaan of bij de pakken neerzitten? Vooralsnog is voor dat laatste zeker nog geen tijd. Architecten beleven weliswaar al moeilijke tijden, de meeste bouwers, installateurs en afbouwers hebben nog zeker voor drie tot zes maanden werk. Aannemers kunnen het gemiddeld genomen nog zelfs iets langer uitzingen.

Na de bouwvak wordt het, zonder maatregelen van de overheid of vraagherstel, volgens de respondenten wel penibel. Dus bouwers hopen dat dit coronatijdperk snel weer overwaait. Hoe langer deze crisis aanhoudt, hoe langer de pijn merkbaar zal blijven.

Voorspellingen over het herstel

‘Raak niet in paniek’, reageert 6 procent van de ondervraagden. ‘Na corona is de economie binnen drie maanden weer hersteld.’ Verreweg de meesten (65 procent) rekenen echter op een hersteltijd van zeker zes tot twaalf maanden. Een op de vier bouwers ziet de toekomst nog somberder in en rekent nu al op een langdurige recessie.

Intussen is het wachten op een ‘Deltaplan voor de bouw’. Infraprojecten worden mogelijk naar voren gehaald en misschien komt er ook nog een regeling voor bouwers die omzetten verliezen of noodgedwongen mensen op straat moeten zetten.

Op eigen kracht door

Niet dat bouwers bedelaars zijn, integendeel. Twee op de drie ondernemers denkt ernstige problemen de baas te kunnen zonder hulp van de overheid. Vast personeel hoeft zich afgaande op dit eerste onderzoek van Cobouw en USP ook geen zorgen te maken. Tijdelijk personeel en zzp’ers zijn minder zeker van werk.

Is er leven na corona? Natuurlijk. Echter nu al verwacht bijna de helft van alle ondervraagden grote personeelstekorten. Dat neemt niet weg dat de sector veerkracht toont. Zo zegt een van hen: “Laten we niet te negatief zijn met z’n allen, maar blijf investeren en ondernemen.”

BouwMonitor

De BouwMonitor is een onderzoek uitgevoerd door Cobouw en USP Marketing Consultancy. In dit onderzoek kijken we naar het sentiment rondom en/of de impact van zaken als stikstof, PFAS of, zoals in dit geval, het coronavirus op de bouw- en vastgoedwereld. Elke maand nodigen wij professionals uit de sector uit om deel te nemen aan dit onderzoek. De resultaten worden geanalyseerd door USP en de uitkomsten worden gedeeld via Cobouw. Het onderzoek wordt structureel uitgevoerd om zo de ontwikkelingen over een langere periode accuraat in kaart te brengen. Het onderzoek meet het sentiment in de bouw- en vastgoedwereld en is telkens een momentopname.

De resultaten zoals gepubliceerd in dit artikel zijn verkregen in de periode 10-14 april 2020. Het aantal deelnemers voor wave 1 was 563. De volgende meting onder dezelfde respondenten zal starten op 29 april 2020.

USP Marketing Consultancy is een toonaangevende marktonderzoeksbureau voor o.a. de bouw- en installatiesector. Door onze kennis van de markt achterhalen wij relevante marktinformatie en brengen wij in kaart wat deze inzichten betekenen voor fabrikanten, retailers en organisaties in het binnen- en buitenland. Wil je deelnemen aan of meer weten over het onderzoek? Neem dan voor Bouw contact op met Marloes Heijink heijink@usp-mc.nl) en voor Vastgoed met Mark de Graaf (deGraaf@usp-mc.nl).

Lees ook