Slimme lantaarnpalen, slimme rioolbuizen. Steeds meer zaken in de openbare orde wordt gekoppeld aan data. Sweco maakte een softwaresysteem voor slimme verkeerslichten. In Helmond is het al in productie. “Daar hebben we een reductie van 32 procent wachttijd gerealiseerd”, vertelt Jeroen Brouwer, teammanager van Sweco.

Software die verkeerslichten aanstuurt. Het klinkt high tech, maar hoe werkt het precies?
“Ja, dat klopt. Smart Traffic kan vanuit realtime data de lichten reguleren. Dit werkt vanaf afstand, vanuit de cloud waarin data is verzameld. Dus als er veel verkeer aankomt, kunnen wij voorspellen dat er een wachtrij aankomt en het verkeer beter laten doorstromen. Maar wat bijvoorbeeld ook mogelijk is, als de bus te laat is, dat we die prioriteit geven. Ook kan het systeem informatie geven aan het verkeer, bijvoorbeeld aan zelfrijdende auto’s. Die krijgen door hoe lang het nog duurt voordat het licht op groen gaat, en dus kan die auto beslissen of die moet remmen of niet.”

Maar verkeerslichten kunnen nu toch ook al op het verkeer inspelen, door bijvoorbeeld een bus voor te laten gaan?
“Klopt, maar Smart Traffic gaat veel verder. Ten eerste kunnen stoplichten nu alleen prioriteit geven aan een doelgroep, bijvoorbeeld bussen. Bij ons systeem kan de ene keer een groep fietsers voorgaan en de andere keer een bus. Bovendien kan onze software al vanaf een heel grote afstand zien als er bijvoorbeeld een politieauto aankomt, die voorrang nodig heeft. Ook werken verkeerslichten nu op een radiosysteem en dat wordt vaak weerkaatst door gebouwen. Smart Traffic werkt met een cellulaire techniek.”

Gaat het alleen om verkeerslichten, of kan het systeem nog meer aansturen?
“Nee, tot nu toe hebben we alleen software ontwikkeld voor verkeerslichten. Het werkt ook voor een streng aan verkeerslichten, dus als er een route aan stoplichten is, kan ons systeem die op elkaar afstemmen. Maar onze droom is natuurlijk dat we dit systeem nog veel verder kunnen uitbreiden, dus dat het werkt voor een gedeelte van een stad, of de hele stad.”

Dataverzameling is niet nieuw. Bestaat dit echt nog niet?
“Nee, met dit systeem lopen we echt voor op de rest van de wereld. Smart Traffic is onderdeel van Talking Traffic Partnership, een investeringsprogramma dat is geïnitieerd door het ministerie. Diverse partijen werken hierin samen om het verkeerslichtensysteem op een slimmere manier in te richten. Want de doorstroming in steden is hartstikke belangrijk. Met deze software kun je een flinke winst boeken.”

Zoveel dat er uiteindelijk geen files meer zijn?
“Euh, dat zou ik graag willen zeggen. Maar dat gaat niet lukken. Probleem is dat er in het stedelijk gebied te veel verkeer is. En als er teveel is, dan stroopt het op. Als je het hele fileprobleem wil oplossen, dan moet je naar meer kijken, dan praat je over verkeersmanagement op groot niveau.”

Willen jullie daar dan geen software voor ontwikkelen?
“Jazeker, dat is onze ultieme droom. Alleen dat is nog erg ver weg.”

Jeroen Brouwer

Jeroen Brouwer werkt sinds twee jaar als teammanager Smart Mobility bij Sweco. Hij is dus niet vanaf begin af aan betrokken geweest bij de ontwikkeling van Smart Traffic, maar is er wel speciaal voor ‘binnengehaald’. In het begin was het idee voor Smart Traffic niet zo serieus, maar een beetje ‘spielerei’. Inmiddels werkt een team van 15 man aan de software.

Hoeveel winst valt er nu al te boeken?
“Dat is afhankelijk van de locatie en de drukte van het verkeer. Maar op onze eerste locatie in Helmond waar we dit systeem hebben toegepast, hebben we een reductie van 32 procent aan wachttijd gerealiseerd.”

Helemaal niet meer stilstaan is niet mogelijk?
“Nee, nou ja, misschien in de toekomst als we zelfrijdende auto’s hebben.”

Is een stoplichtsysteem dan überhaupt nog wel nodig?
“Ja, er zullen altijd lichten nodig zijn. Zelfs als er 100 procent zelfrijdende auto’s op de weg rijden, heb je nog fietsers en voetgangers waarvoor stoplichten nodig zijn. We zijn wel al aan het nadenken over verkeerslichten voor langzaam verkeer. Maar dat is ook nog erg ver weg.”

Voor weggebruikers biedt dit systeem voordelen. Ook voor wegbeheerders en wegenbouwers?
“Jazeker. Wegbeheerders willen een goede doorstroming van het verkeer en daar kan het systeem zeker bij helpen. Hetzelfde geldt voor aannemers. Tijdens wegwerkzaamheden kan Smart Traffic het verkeer veel soepeler maken. Ons systeem is namelijk adaptief. Bij wegwerkzaamheden staan er bijvoorbeeld tijdelijke verkeerslichten. Daardoor kan een flinke opstopping ontstaan als er opeens drie keer zoveel auto’s zijn. Smart Traffic merkt dat op en zorgt dat het stoplicht dan vaker op groen springt, zodat het verkeer minder vastloopt.”

In Helmond draait jullie systeem al. Op welke locaties komt het nog meer?
“We zijn ook al bezig in Apeldoorn en Amsterdam. Maar ik verwacht dat we snel nog veel verder zullen uitbreiden. En niet alleen in Nederland, er is ook interesse uit het buitenland, uit het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld. Dus we gaan dit jaar ook nog de grens over.”

Kunnen jullie hier schatrijk van worden?
“Nou, nu in ieder geval nog niet. We hebben heel veel geïnvesteerd. Maar het doel is om het schaalbaar te maken en er op termijn geld mee te verdienen. Het systeem is namelijk toepasbaar op elke locatie. Het is one-size-fits-all.”