Ballast Nedam is na een verlies van 45 miljoen euro in 2017 nog steeds niet uit de problemen. De tijd dringt voor het grote bouwconcern – ja alweer. Het bedrijf lijdt al zes jaar achter elkaar verlies. De banken gunden de bouwer uit Nieuwegein eind 2017 een zogeheten convenant-vakantie, dat wil zeggen dat ze door de vingers zien dat financieel ondermaats wordt gepresteerd.

Eind van dit jaar loopt een belangrijke financieringsfaciliteit af en voor 1 juli moeten er nieuwe afspraken met de banken liggen, blijkt uit het jaarverslag dat Ballast Nedam recent bij de Kamer van koophandel heeft gedeponeerd. Daarin staat ook de aandeelhouder, Erman Ilicak door zal gaan met het ondersteunen van Ballast Nedam en financieel zal bijspringen bij de herfinanciering. De Turkse miljardair, eigenaar van het internationale concern Rönesans, zal dus hoogstwaarschijnlijk nog meer eigen geld in het bedrijf moeten steken, al wil de woordvoerder van Ballast Nedam daar niet op vooruitlopen: een extra financiële injectie is volgens haar “niet uitgesloten”.

Eigenaar pompte al ruim 100 miljoen in Ballast Nedam

Na de overname begin 2016 pompte Ilicak al 70 miljoen euro in de onderneming. Het ging om leningen die later omgezet werden in aandelen. Vorig jaar deed Ilicak daar nog eens 42 miljoen euro cash bij en stond hij met Rönesans garant bij projecten. “Ik functioneerde als bank […] Om Ballast draaiende te houden”, zei Ilicak daarover vorig jaar tegen Cobouw. Die bank is hij anno 2018 nog steeds.

De Turkse ondernemer had de Hollandse bouwer vanwege zijn grote naam en faam overgenomen. Ilicak kende de naam Ballast Nedam uit de tijd dat hij bouwkunde aan universiteit van Ankara studeerde. Nadat hij Ballast begin 2016 redde, waren de wittebroodsweken snel voorbij: er bleven maar lijken uit de kast komen. “We moeten geen geld meer in het bedrijf stoppen”, luidde het advies vanuit het hoofdkantoor van Rönesans in Turkije. Maar Ilicak wilde niet opgeven. “Ik had mezelf 100 procent gecommitteerd.” Hij raakte emotioneel verbonden, vertelde hij in januari 2017. “Ballast Nedam is een leuke hoofdpijn.”

Maar ook een chronische hoofdpijn. Ballast Nedam was tijdens de crisis voortdurend een van de zwakste grote bouwers van Nederland. Een claimemissie, verkoop van bedrijfsonderdelen en veel geduld van banken hielden het bedrijf overeind. Een Houdini-act.

Erman Ilicak: “Ik functioneerde als bank.” Foto: Christiaan Krouwels

2017 is extra transitiejaar

Het lijkt erop dat Ilicak in ieder geval nog een jaar tandenknarsend in zijn buidel moet tasten. Vorig jaar dacht hij dat 2017 nog in de plus zou eindigen. Al hield hij een slag om de arm. “Ik weet het niet zeker, ik hoop het.”

“Een extra transitiejaar”, noemt Ballast Nedam 2017 nu. Het bedrijf leed verlies op twaalf projecten, waarvan een aantal oudere projecten die in de crisis werden binnengehaald tegen ongetwijfeld ongunstige condities. Slechte projecten zijn onder andere de Gaasperdammerweg, waarop 6 miljoen euro verlies werd geleden. In Cuxhaven in Duitsland werd 6 miljoen euro verlies geleden bij de bouw van een fabriek voor Siemens voor de productie van onderdelen van offshore windturbines. Op het rampenproject A15 bleek ook nog ruim 1 miljoen verlies te zitten in 2017 (Ballast Nedam zit nog voor 10 procent in de uitvoering van de A15. In de onderhoud en beheer-fase is het aandeel 33 procent gebleven). De solvabiliteit daalde naar 2,9 procent (2016: 3,3 procent) waar 20 procent als gezonde ondergrens geldt.

De hoop voor Ballast Nedam zit in de nieuwe projecten die tegen betere condities zijn aangenomen. In de orderportefeuille zitten volgens het bedrijf zelf steeds meer “solide” projecten met “acceptabele” risico’s, omdat het bedrijf kieskeuriger is geworden bij aanbestedingen. De projecten met slechte marges zijn grotendeels voltooid. De projecten die in 2017 zijn aangenomen hebben een brutowinstmarge van ruim 3 procent. Voorbeelden zijn projecten die Ballast Nedam weer boven jan moeten krijgen zijn de Blankenburgtunnel, het WTC Amsterdam, het Transferium Deutersestraat in Den Bosch Hertogenbosch, KLM Crown Lounge op Schiphol, de renovatie van de haven van Saint Lucia, de bouw van de Mall of the Netherlands, de A24 Blankenburgverbinding en de uitbreiding van de P3-garage op Schiphol.

Opvallend is dat de projectontwikkelingstak tegen het gunstige tij in 34 procent minder omzet boekte dan het jaar ervoor. Oorzaak: uitgestelde projecten. De komende jaren gaat de omzet weer omhoog vanwege de grote vraag en de stijgende prijzen, verwacht het bedrijf.

Ballast Nedam groeit wat stroever dan Turkse topman had gehoopt

Nederland zal nog steeds basis zijn van het werk van het bedrijf. Maar de blik zal ook over de grens gericht zijn. Toch is het de vraag of het bouwconcern de omzetdoelstelling om in 2020 een verdubbelde omzet te hebben van 1,5 miljard euro, nog kan halen. Afgelopen jaar daalde de omzet van 789 naar 740 miljoen euro. Maar de doelstelling staat nog steeds, zegt de woordvoerder. “We gaan het gewoon doen.” Het bedrijf heeft 90 vacatures en vanaf 2017 werd begonnen met het aannemen van personeel. Wel zal de organisatie “leaner” worden. In 2017 werd al 6,6 aan reorganisatiekosten uitgegeven en in 2016 11 miljoen euro.

Het bedrijf zegt alle vertrouwen te hebben in de toekomst. “Zowel de raad van bestuur als haar aandeelhouder zijn tevreden met het herstel van Ballast Nedam na de moeilijke periode en verwachten dat 2018 en 2019 jaren zullen zijn van groei en winst“, laat het bedrijf woensdagmiddag weten in een persverklaring. “Ballast Nedam is back on track.” Het gaat alleen allemaal wat stroever dan topman Ilicak had gedacht en gehoopt.