Proef Tilburg: 'Kostenefficiënt van het gas af is mogelijk'

Proef Tilburg: 'Kostenefficiënt van het gas af is mogelijk'

Woningen van het gas afhalen is erg kostbaar als de complete CV-installatie eruit moet. Bij een pilot in Tilburg vervangen ze daarom alleen de cv-ketel door een industriële föhn of een CO2-warmtepomp. Op die manier moeten we kostenefficiënt van het gas af kunnen.

Radiatoren en leidingen kunnen allemaal op hun plek blijven in de drie portiekwoningen die Woonstichting Tiwos beschikbaar stelde voor de proef. In twee van de drie woningen wordt alleen de gasgestookte combiketel verwijderd en vervangen door innovaties van Nederlandse makelij. In feite gaat het om prototypes van geëlektrificeerde cv-ketels. De ene is een warmtepomp die CO2 – onder hoge druk – gebruikt als koudemiddel.

Warm water van 78 graden, ook bij vrieskou

“Een warmtepomp met CO2 werkt onder hogere druk dan bij het gebruik van standaard koudemiddelen”, vertelt Herman Gels van Stichting MOED, die de pilot coördineert. “Daardoor krijg je hogere temperaturen in je afgiftesysteem en hoef je – anders dan bij lage temperatuur afgiftesystemen – de radiatoren niet te vervangen.” Ontwikkelaar Durocan claimt dat de installatie zelfs bij buitentemperaturen onder nul makkelijk warm water van 78ºC kan leveren.

Volstrekt innovatief is de tweede oplossing. Tube-Inside ontwikkelde een systeem dat gebruik maakt van een industriële luchtverhitter met hete lucht recycling. Dit systeem is bekend uit de procesindustrie. De luchtverhitter is in de bouw bekend als de ‘groene föhn’ en wordt veel door dakdekkers gebruikt. Een Leister verwarmingselement zorgt ervoor dat cv-water met maximaal 350⁰C – in plaats van 1.200⁰C bij gasverwarming - wordt opgewarmd via een vinnenbuis.

De overtollige warme lucht wordt hergebruikt voor voorverwarmen van de lucht. Het systeem heeft dus geen luchtafvoer nodig en van afgassen is geen sprake. “De energiekosten van beide oplossingen moeten op termijn gunstiger uitpakken dan een gasgestookt ketel”, vertelt Gels. De kosten zijn mede laag omdat er geen grootschalige verbouwing nodig is voor ingrijpende isolatie van de woning. Vloerverwarming en ventilatie is ook niet nodig.

Opschalen is volgende stap

De systemen hebben de koude van afgelopen week goed doorstaan. Kennisinstituut ISSO monitort de pilot tot eind februari. In samenwerking met de Helicon opleiding Energie & Water meet ISSO in elke woning het comfort en het elektrische energiegebruik. Daartoe zijn de woningen uitgerust met slimme meters en temperatuursensoren en wordt een normale leefsituatie nagebootst. De resultaten van de metingen worden gepubliceerd in april.

Stichting MOED (Midden-Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij voor Energie en Duurzaamheid) hoopt dat de test met twee prototypes tot een 'proof of concept' leidt. Gels: “Als dat lukt, gaan wij de ondernemers helpen hun productie op te schalen.”

Het derde appartement dat deel uitmaakt van de proef fungeert als referentiewoning. Het was aanvankelijk de bedoeling dat er nog een derde bedrijf mee zou doen: TI-Green. Dat gebruikt inductiewarmte als voeding voor een warmtewisselaar. Deze kandidaat viel af door gezondheidsproblemen van de uitvinder.

Energietransitie

Hoe draagt de bouw bij aan de overgang naar groene energie? Welke uitdagingen en kansen zijn er?