De elektrische bouwbus komt er aan !

De elektrische bouwbus komt er aan !

Het gonst in Nederland van elektrisch gezoem. Althans, politici en bestuurders roepen om het hardst dat we allemaal elektrisch moeten gaan rijden. In het openbaar vervoer zijn verschillende succesvolle projecten gaande, in het beroepsvervoer is dat nog mondjesmaat. Door de stedelijke milieuzones zal ook de gemiddelde bouwbus eraan moeten geloven. Wat is de stand van zaken en wanneer zijn de e-bussen er?

Die stand van zaken is als volgt: Iveco levert al langer een e-variant van de Daily. Fiat biedt de Ducato in een e-chassis voor opbouw tot onder andere personenbusjes. Van de laatste zijn er ook alternatieve varianten, zoals van het Engelse Mellor of het Nederlandse Tribus, die voornamelijk mini- en midibussen bouwen. Mellor wordt in Nederland weer geïmporteerd door de ‘elektrische pionier’ Emoss Mobile Systems, dat ook retrofit elektrische aandrijvingen levert.

Mercedes-Benz, Volkswagen, MAN en Renault gaan over tot productie van hun e-versies van de ‘bouwbussen’. Nissan levert al langer de kleinere E-NV200 die qua afmeting in dezelfde categorie valt als de e-variant van de Renault Kangoo. Met sommige mochten we al een klein stukje rijden, op andere moeten we nog wachten. Zoals Opel, die voor 2020 haar elektrische modellen aankondigde. Opel is eigendom van PSA waartoe ook Peugeot en Citroën behoren. We mogen dus verwachten dat ook deze twee merken rond die tijd een e-variant kunnen leveren. Veel van de e-auto’s zullen hun opwachting maken op de IAA Nutzfahrzeuge, dé beurs voor bedrijfsauto’s, trucks en trailers die op 20 september in Hannover de deuren opent.

Eerste elektrische auto's?

elektrische bouwbusTwee jaar geleden waren de concept­studies op de IAA te zien. Zoals van Mercedes-Benz, dat groots uitpakte met haar elektrische ‘Future’ voertuigen. Nu wordt de ‘gewone’ elektrische uitvoering van de Vito leverbaar direct na de IAA (september). De e-Sprinter volgt begin volgend jaar. Daimler heeft al heel wat elektrische ervaring opgedaan met de Fuso eCanter, waarvan de eerste dit jaar werd uitgeleverd. Volkswagen toonde twee jaar geleden vrij onverwacht de e-Crafter, maar die wordt pas kort voor deze IAA gepresenteerd. MAN liet het (tweeling)broertje van de e-Crafter wel al zien, de e-TGE, evenals Iveco de e-Daily en Renault met de elektrische Master. Kortom, het elektrische tijdperk lijkt te beginnen. Al is dat misschien wat overdreven, want de eerste auto’s ooit waren ook elektrisch. Stille getuigen vind je nog in het Louwman Automuseum in Den Haag.

Snellere laadtijd

De gemiddelde elektrische bestelbus heeft een actieradius van 120 tot 200 kilometer. Genoeg voor een dag in de stad werken. Een groot verschil met een paar jaar geleden is de laadtijd. Een paar uur is nu voldoende voor een flinke rit. Met snelladers die her en der worden geplaatst – er liggen bij veel gemeenten plannen klaar om met gezwinde spoed deze laders te plaatsen – kan dat nog sneller. De elektrische bestelbussen houden hetzelfde laadvolume en -vermogen als hun dieselende broertjes; accupakketten worden over het algemeen in de bodem verwerkt. De accupakketten zijn wel nog vrij groot en zwaar. Echter, als de voortekenen niet bedriegen, zouden die accupakketten wel eens heel snel lichter en kleiner kunnen worden. Het accupakket van de tweede generatie Kangoo bijvoorbeeld, is ongeveer de helft kleiner en een stuk lichter dan van de eerste generatie. En dat in enkele jaren tijd.

Levensduur batterij

Wat nog veel wordt gehoord, is de onzekerheid over de levensduur van een batterij. MAN stelt dat de in de e-TGE gebruikte batterij van 36 kWh een capaciteitsverlies kent van slechts vijftien procent na zo’n 2000 ladingen. Bij ruwweg 250 inzetdagen/ladingen per jaar gaat zo’n batterij dus ongeveer acht jaar mee. Chinese batterijfabrikanten zoals BYD spreken over twintig tot dertig procent na zeven jaar. Indien nodig zijn eventueel de afzonderlijke cellen, waaruit een batterij is opgebouwd, te vervangen.

Bij de e-TGE drijven de batterijen een permanente synchroon motor en single versnellingsbak aan, die op de aandrijfas is gemonteerd. De aandrijflijn levert maximaal 100 kW (135 pk) of 50 kW (67 pk) continuvermogen. Het koppel bedraagt 290 Nm, beschikbaar over het gehele bereik – dus ook direct bij het wegrijden! In theorie kun je met een elektrische auto de straatstenen uit het wegdek trekken, en dat levert dan weer werk op.

Wat komt er?

Het nieuws op deze IAA komt zo goed als zeker van de Duitse grootmachten Mercedes-Benz en de Volkswagen groep - waarvan de bedrijfsautotak, dus inclusief MAN - straks als Traton door het leven gaat. Eerder liet Volkswagen op het Salon in Genève al de e-Transporter zien. Hij heeft een 115 pk (270 Nm) sterke elektromotor onder de kap. Volkswagen gaat drie accupakketten aanbieden: 20 kWh- accu (100 km actieradius), 30 kWh (150 km) en 40 kWh (200 km).

Aangezien we bij het ter perse gaan van deze CobouwVak met de e-Crafter aan het rijden waren en de gegevens ervan nog niet konden meenemen, houden we ons qua specificaties vast aan die van de tweelingbus MAN e-TGE 4.140. Zijn actieradius bedraagt 160 kilometer bij een laadvermogen van tussen de 1 en 1,75 ton, afhankelijk van het type. Hij wordt geladen via een ‘AC wallbox’ met 7,2 kilowatt in ongeveer 5,5 uur. Snelladen van nul tot 80 procent lading kan in ongeveer veertig minuten met een DC lader (CCS-plug) van 40 kW.

Groot accupakket

De populaire Mercedes-Benz Vito krijgt in de e-versie een 41,4 kWh accupakket waarmee hij 150 km ver moet kunnen komen. In zes uur is hij via het stopcontact weer op te laden. De elektrische aandrijflijn heeft een vermogen van 84 kW en biedt 300 Nm koppel. Het accupakket van de eSprinter is 55 kWh groot en biedt eveneens een actieradius van 150 kilo­meter. Er is ook een lichtere variant van 41 kWh leverbaar, dan wordt de actie­radius 115 kilometer.

Bij Renault werkt men al langer met elektrische voertuigen, zoals elektrische lichte trucks voor distributiewerk. Het presenteerde onlangs een complete range elektrische trucks tot 27 ton, waaronder dus de Master Z.E.: Zero Emission. Hij zal zijn publieksdebuut op de IAA maken. De onder de voorstoelen geplaatste accu’s worden in zes uur opgeladen.

Andere initiatieven

Er zijn naast de fabrieksauto’s nog tal van andere initiatieven. Elektrisch is namelijk niet zo ingewikkeld als een verbrandingsmotor. In Duitsland zijn onlangs zes Mercedes-Benz Vario’s omgebouwd en voorzien van een elektrische aandrijfas van BPW Bergische Achsen. De zes gaan drie maanden proefrijden voor logistiek dienstverlener Hellmann. In Nederland levert Spijkstaal de StreetScooter Work, ontwikkeld door Deutsche Post-DHL, een volledig elektrische bestelwagen, leverbaar als gesloten bestelwagen en als pick-up.

Waterstofauto

En dan is er nog de roep om de waterstofauto, ook wel brandstofcel of fuelcell. Shell kondigde onlangs aan vier waterstoftankstations te gaan bouwen, gereed in 2020. Samen met de twee al bestaande en de vier van de Holthausen Groep, maakt dat tien in 2020. Het moeten er zestien worden. Ondanks de veelbelovende vooruitzichten van waterstof als brandstof, lijkt dat voorlopig nog een tank te ver. Mercedes-Benz laat op de IAA wel een Concept Sprinter met fuelcell zien. Een plug-in hybride die batterij- en brandstofceltechniek combineert en een bereik van zo’n 300 kilometer heeft.